Waeyén-tins

Li waeyén-tins ^{aschoûtez lu} (on dit eto : l' ahan, l' erî-såjhon, li Sint-Rmey) , c' est l' troejhinme såjhon d' l' anêye, k' atake li 21 di setimbe et-z esse houte li 20 di decimbe (e l' Dimeye-Bole Bijhrece, ådzeu do Tropike del Crantche).

hougnes di waeyén

Les moes ki sont sol waeyén-tins, c' est l' fén do moes d' setimbe, la k' esté est houte, li moes d' octôbe, di nôvimbe, et les deus prumîs tîces do moes d' decimbe, la k' l' ivier kimince.

L' atuze do waeyén-tins dins l' tuzance walone

Nén pus kel bontins, li waeyén-tins n' esteut rsintou come ene såjhon a pårt, did la, li cåkêye di nos, inte di zels on calcaedje do francès (otone).

L' atuze do waeyén-tins come såjhon a shuvou li scolaedje obligatwere e francès, la k' prumires sacwès a-z aprinde esteut l' no des cwate såjhons.

• 
  dreve di faws e waeyén-tins
• 
  clairisse e waeyén-tins
• 
  candjmint d' coleur des foyes di hesse
• 
  tot do long d' l' Aiwe d' Oûte

Sacwants grands moumints do waeyén-tins el Walonreye

e l' meteyo

• l' esté Sint-Mårtén
• les prumirès djalêyes
• kécfeye les primirès nives

e l' nateure

• li disfouyåjhe des åbes.
• li boerlaedje des ciers
• les tchesses
• l' eralaedje des voyaedjants oujheas
• li codaedje des tchampions des bwès (boloes)
• les purnales sont bounes po fé del likeur di fordene

• 
• 

dins les cinses

• li soyaedje des waeyéns
• li råyinne ås crompires et ås betråles
• li codåjhe des pemes et des poeres
• payaedje des trecins et des ôtes louwaedjes (al Sint-Rmey)
• li côpaedje des mayisses po fé des silos

• 

dins l' societé

• les fiesses del Walonreye
• li fiesse del kiminålté Walonreye-Brussele
• les batemes di studiants
• les scoles (ki l' rintrêye est al fén d' l' esté)

dins li rlidjon crustinne

• l' ewoeye del Tossint (divnowe li fiesse payinne d' Alowine, ki rshonne al viye uzance des grigne-dints
• li fiesse del Tossint
• li djoû des åmes
  • passêye do djoû des åmes

• 
  grigne-dints
• 
  cawoûtes pol fiesse d' Alowine
• 
  efants tournant po l' alowine
• 
  aite e l' Tossint
• 
  passêye do djoû des åmes

Li waeyén-tins dins les belès-letes e walon

Serge Fontinne el discrît insi dins s' roman Colas l' bracnî:

Li waeyén-tins, ene des pus plaijhantès såjhons po les payizans d' l' Årdene. C' est come on dvant-gosse do paradis. Li doûceur do moes d' awousse si mareye foirt bén avou l' rén-a-fé. Rén ou cåzu rén: mode ses vatches å matén et al nute, pu bernike. Les djoûs passèt come vacances å solea.

Hårdêye difoûtrinne

• Pådje sol waeyén-tins (so l' Aberteke)