Bive
Li Grand Bive (fr: Bièvre), c' est ene rebanêye comene di Walonreye el province di Nameur, dins l' canton d' Djedene, ki roye France et les cantons d' Biarin, Welin, Palijhoû et Bouyon.
Bive fwait pårteye des "comenes d' Urope". Dispu 2021, c' est eto ene comene ki dit oyi ås lingaedjes do payis.
Mwaissès dnêyes
candjî- Dimorants: 3.103 (2004), lomés Bivîs / Bivires, do moens po les cis d' do mwaisse viyaedje
- Sitindêye: 109,59 km²
- Dinsité: 28,31 djins/km²
- Arondixhmint: Dinant
- Canton: Djedene
Etimolodjeye
candjîLi no d' "Bive": Beveris (770), Bievere (1243) vént do gålwès "Beber", k' on dit "Bièvre" e francès et k' est l' vî no do castôr.
Ban d' Bive
candjîDjeyografeye
candjîLi comene si stind so a pô près 11.000 ectåres et lodje come 3.000 djins.
Bive est sol cresse ki poite les aiwes ki vont a Lesse, a bijhe, et les aiwes ki vont a Smwès, å midi.
Istwere
candjî- Loukîz a : Bive (viyaedje)#Istwere
Economeye
candjîAstalaedje d' on zonigne d' olyinnes (kimincî al Tossint 2009, tot fwait e 2010)
Å cminçmint, on les vleut mete Moncea et a Bayamont. Mins les djins n’ è vlént pont, paski c' esteut trop près des måjhons, ki ça dénreut on djinnant brut, ki l' payizaedje sereut dbrôlé.
On s’ a don rabatou sol Pont Mack (inte Bive et Djedene). La, å moens, on n’ disrindjive nolu. On-z aveut ene voye tote fwaite, k’ on boun edaglaedje aléve rinde capåbe du sopoirter les grossès tchedjes tot l' tins d' l' instalaedje.
Li waibe do Pont Mack, c' esteut on bea platrê, d’ èn aboird åjhey, ki pleut ascode les 7 olyinnes do pordjet. Ene coine du tchamps foirt sitindowe, purade a plat, bén erî do viyaedje, dirî l’ lene di trén, et do costé d’ bijhe. Come çouci, cwand l’ solea lût a nonne, les ombrires si tapèt putoit do costé des bwès.[1]
Tuzance
candjîAisse del Tuzance avou on pårteye des activités pol walon (copinreye, cåbaret walon). Il ascoye li soce des rcåzeus di l' Årdene nonnrece dispu eviè 2002. Et les «scoles di rfondou walon d' Bive» dispu 2003.
E 2018, li grand Bive s' aprestéve a siner pol labele «Nosse comene dit oyi».
Difoûtrinnès hårdêyes
candjî- Waibe del comene
- Rapoirtaedje so les olyinnes (esplikêyes da Louis Baijot, so Youtube).
Sourdants & pî-notes
candjî
Arondixhmint di Dinant : Anhêye | Astire | Biarin | Bive | Cînè | Dinant | Djedene | Hamwè | Havlondje | Houyet | Onhaye | Rotchfoirt | Some-Leuze | Uwar | Vresse Arondixhmint di Nameur : Andene | Assesse | Djeve | Djiblou | Djimepe-so-Sambe | Ferneamont | Florefe | Fosse-li-Veye | Inguezêye | Les Brouwires | Metet | Nameur | Ohè | Parfondveye | Sambveye | Sombrefe Arondixhmint di Flipveye : Cerfontinne | Couvén | Dweche | Flipveye | Florene | Virwinvå | Walcoû | ||
Beldjike | Walonreye | Provinces |
- ↑ Louis Baijot, Les olyinnes di Bive, Li Rantoele l° 56 (ivier 2010-1011)