Beldjike
| Beldjike | |
.svg) |  |
|---|---|
| Imne nåcionå: Li Braibançone | |
 | |
| Mwaisse-veye | Brussele |
| Lingaedje oficir | Neyerlandès, francès, Almand |
| Sitindêye • totåle • aiwe | 30.7 km² 0.8% |
| Populåcion • totåle • dinsité | 11,584,008 dimorants 377.5 djins/km² |
| Dislaxhaedje | 4 octôbe 1830 |
| Tchîf d' estat | Flipe di Beldjike |
| Prumî minisse | Alexander De Croo |
| Manoye | uro |
| Coisse d' eure | UTC+01:00 |
| Preficse telefonike | +32 |
| Dominne internete | .be |
 I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou Beldjike | |
Li Beldjike, c' est on payis di l' Urope do Coûtchant, k' a skepyî e 1831, après ene revintreye siconte do dierin mwaisse do payis, li Rwè do Rweyåme Uni des Bas Payis, Wiyåme d' Orandje.
Li Beldjike est on rweyåme avou ene mwaisse lwè.
Les dmanants el Beldjike sont lomés les Beldjes (on prononce pus sovint come e francès d' Walonreye les Belch).
PårtixhaedjeCandjî
ProvincesCandjî
AsteureCandjî
Li Beldjike est pårteye e 10 provinces + Redjon d'Brussele (ki n' est nén ène province).
- El Walonreye
- El Flande
- Èl Redjon d'Brussele
PadvanceCandjî
Li Beldjike esteut, padvant 1995, pårteye e 9 provinces
- Egziste core asteure (sins awè stî candjî e 1995)
- Li ancyine nouvinme province k' aveut-stî pårteye e deus ôtes provinces eyet on Redjon d' Brussele (ki n'est nén ene province).
- Ancyines frontires :
- D' èl indepindance disk' a 1839, li Province do Lussimbork aveut li Grande-Dutcheye do Lussimbork eyet li Province do Limbork aveut li Province do Limbork des Bas Payis.
- Padvant 1919, li Province di Lidje n' aveut nén les Redîmés Payis.
Redjons economikesCandjî
Dispu les anêyes 1970, li Beldjike est pårteye e troes redjons economikes:
Pårtixhaedje po les sacwès culturelesCandjî
Les sacwès cultureles sont sol goviene di des cminåltés d' lingaedje :
- li Cminålté francès-cåzante u Federåcion Walonreye-Brussele.
- li cminålté flamind-cåzante.
- li Cminålté tîxhon-cåzante.
ComenesCandjî
- Loukîz li djivêye des ptits bans del Walonreye
Les ancyinnes comenes (pitits bans) ont stî rebanés po fé des "intités comunåles" li 1î d' djanvî 1977. Divant çoula, gn aveut ddja yeu des ptits rebanaedjes. C' est l' minisse Joseph Michel k' a yeu l' no d' aveur metou ene alaedje çou k' on lome co sovint li "fuzion des comenes".
Li pus ptite comene di Beldjike, c' est Hestape.
Mwaisse lwèCandjî
Li Beldjike est dins l' cwatrinne di payis del Daegn k' ont wårdé l' minme mwaisse lwè dispu 175 ans (1831).
IstwereCandjî
Loukîz a : Istwere del Beldjike
Ahivaedje des frontires difoûtrinnesCandjî
PolitikeCandjî
- Loukîz a : Politike del Beldjike
LingaedjesCandjî
Li politike linwistike est ehåyeye dins l' mwaisse lwè, a l' årtike 30 ki dit :
- L' uzaedje des langues djåzêyes el Beldjike est libe. I n' pout esse oblidjî ki påzès lwès et fok po les akes di l' otorité publike et po les cayets d' djustice.
Dins l' mwaisse lwè, il est eto metou ki tote lwè doet esse sinêye på rwè eyet onk di ses minisses. E 1831, c'esteut pår avanciveus, et sacwants payis, par après, ont rcopyî ci hagnon la.
Rapoirts avou les rlidjonsCandjî
Li rapoirt inte l' estat et les eglijhes est acvierné pa les årtikes 11, 19, 20 et 24 del mwaisse lwè.
I n' ont måy sitî rcandjîs dins les mwintès refômes del constitucion.
I djhèt ki l' estat et les eglijhes ricnoxhowes ni si dvèt nén meler des afwaires di n' onk l' ôte. Mins l' estat paye les priyesses des diferinnès rlidjons.
SocietéCandjî
- Les mariaedjes et les divoices sont contés dispu 1866 pa l' Institut nåcionål des Statistikes.
- Les mariaedjes do deus djins då minme-seke est legå dispoy 2003, èl Beldjike est onk dès prumîs payis dèl monde a l' aveur legålizé.
