Walipicård del Bote do Hinnot

(Redjiblé di Walipicård del Bote)

Li walipicård del Bote do Hinnot[1], c' est ene troke di pårlers del Bote do Hinnot, et del contrêye del France djusse astok, målåjheys a rindjî come walon u come picård.

Mape Alphonse Maréchal (1926) ki mete ci payis la avou l' walon
mape David Descamps ki rtaeye co sol walon do Coûtchant et leye li Bote å picård

Sacwants scrîts sourdants

candjî

Sacwants piceures

candjî
 Loukîz a : Coussour: lingaedje do payis
 
Mape des accints do mot tchapea mostrant li cogne gatebok "tchapiau"

Li cawete -iau picåde, bén ricnoxhåve, li freut mete come picård.

Mins gn a toplin des traits nén picård, come li wårdaedje des S tipicmint walons (strannè), et do son dj.

On mot gatebok tipike: tchapiau (betchete walone et cawete picåde)

Li spotchåve voyale est picåde (é). Ele si rtrouve eto dins toplin des mots respondant al voyale walone “è”

Egzimpes:[2]

  • betchete er-: érloyié (erloyî = èrloyî)
  • cawete -ete: coupétte (copete = copète)
  • dé (di); dés (des = dès); éié (eyet); él (el); qué (ki = fr. que); il é-st-à l’uche (il est a l’ ouxh =il è-st-a...); awé (awè)
  • résponde (responde = rèsponde); péchon (pexhon = pèchon / pèhon); réper (reper = rèper); pérfond (parfond)
  • coron -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant: dés longués années (des longuès anêyes).

Prezince, come e walon, des viebes del deujhinme sôre: saccadgîe (sacadjî); agritchîe (agritchî) + stîe (stî) Li cawete -î des sustantifs est hanzinante: vo vié papî (vo / vosse vî papî)

Repetaedje d’ on sustantif pa on prono (come e picård) “Tout d’mème ! gn’y a pwins d’ bon sin” ieu dit l’ live ås moulons (mot po mot: lezî dit l’ live ås molons)

Rishonnances avou l’ Coûtchant walon

  • motlî: nindje, todi “dsu” (nén “so”)
  • accint di mots corants: êjilmint (åjheymint)
  • oyon O/OU dizo l’ disfondowe “ou”: moulon (molon)
  • prezintoes d’ apårtinance singulî des cåzants et atôtchîs: no, vo
  • betchfessî én dizo disfondowe “én” is avéint (il avént); béin (bén); néin (nén)

Rishonnances avou l’ walipicård del Lovire:

  • coron des rwaitants do NDIE: i réspondir-té (i respondît); lés nouviaux ramons ramon-té (ramonèt / ramonnut)
  • motlî: l’ainsi (linsi)
  • pronon pårtixhrece “in” (è)

Rishonnances avou l’ gåmès:

  • infinitif del prumire troke: routéy (roter); péléy (peler), tournéy (tourner)

Motlî picård:

  • pwins (pont)

Hårdêye divintrinne

candjî

Aschates walon-picård

Sourdants

candjî
  1. atuze askepeye pa Lucyin Mahin e 2017, cwand il a yeu rloukî les motlîs da Michèle Herlin et rivni so les lives da Jean Lagaume; l' atuze aveut ddja stî atåvlêye pa André Gauditiaubois dins les anêyes 1990.
  2. Ortografeye do walipicård da Georges Ducarme.