Ene divanceye voyale, c’ ene sipotchåve voyale metowe padvant.

El fi do schayteu", on live del Hôte Seure, la k' on eploye ene divanceye voyale

Dispårdaedje dins les accints do walon

candjî

Dins les accints do walon, on l' trouve totavå e Coûtchant walon, mins eto dins sacwantès coines del Basse Årdene (Hôte Seure) et del Hesbaye. Ôte pårt sol Payis d' Lidje, on l' voet so sacwants ptits mots etroclåves.

Li mwaisse divanceye voyale e walon, c’ est e- (prononceye /ɛ/). Elle a stî ritnowe e rfondou.

Sôres di dvanceyès voyales

candjî

Divanceye voyale <è>

candjî

Egzimpes sol Coûtchant walon

candjî

C' est cisse-lale k' on rtrove so tot l' Coûtchant walon.

On l' ritrove dins l' tite di gazetes e walon come «Èl Mouchon d'aunia», «Èl Bourdon» (sicrît aprume «el’ Bourdon»), El Châriguète.

Drola, on l' voet ossu ås nos d' veye: Èl Louviére, El Rou-dlé-Tchålerwè, El Rû

Egzimpes sol Basse Årdene

candjî

Po les scrijhaedjes del Hôte Seure, gn a les ouves da Maurice Georges, come «El fi do schayteu».

Divanceye voyale < i >

candjî

Dins sacwants accints do walon, gn a eto ene divanceye voyale i-.

Egzimpes sol Coûtchant walon

candjî

On è voet dins les scrijhaedjes da Jacques Bertrand cwand i vout mostrer des accints di viyaedjes k' estént foû del Veye Hôte di Tchålerwè.[1]

On è rtrove ossu dins les tchantaedjes et les sketchs da Bob Dechamps. Dins li sketch «Les Walons vont todi pus lon e voyaedje», i ndè fwait on djeu d' mots: Israyel = iç rayèle.

Elle aparexhe eto dins l' tite del gazete «L’Isco d’ Chârlèrwè».

Kékes egzimpes:

  • il guernouye is fout dins l' tiesse (el gurnouye ès fote dins l' tiesse)
  • Et s' isquète djusqu'au cu (Et s' eskete disk' å cou) [2]

Egzimpes e l' Hesbaye

candjî

On è rtrove cobén dins les scrijhaedjes da Albert Maquet et ossu da André Mottet

Sourdants et pî-notes

candjî
  1. Jacques Lardinois (2019), Le wallon de Jacques Bertrand, divins Hommage à Jacques Bertrand, eplaidaedje di l' SLLW, Lidje, 2019.
  2. Egzimpes poujhîs dins l’ fåve « El guernouye eyet l’ boû » da Philippe Sclaubas.