Nicolas Bosret
Nicolas Bosret a vnou å monde li 5 di måss e 1799 (dizo l' redjime francès, ki loméve oficirmint ç' djoû la 15 vintôze di l' an VII), et mori li 18 di nôvimbe e 1876, c' esteut-st on scrijheu d' tchansons e walon d' Nameur, inte di zeles, «Li Bea Bouket».
Biyografeye
candjîSi ptite djonnesse
candjîNicolas Bosret tchantéve sins djamåy end awè s' sô. Et les djins el sipoter « l' ålouwete do cwårtî » oudonbén : li « råskignoû d' amon nozôtes ».
On djoû, a môde di rén, Matî preye Nicolas å djeu des tchuvalîs. Vo les la, nos deus gaméns å djouwer a cori onk après l' ôte. Matî, k' est l' pus vî a totshûte li dzeu... et tricter sol dos pu dsu l' tiesse di s' fré avou ene baguete ki rshonne bén pus a ene åre k' a on boket d' bwès. Li scorieu tchentêye li vizaedje do ptit. Les ouys sicoryîs, gn a rén yeu a fé. Nicolas a divnou aveule !
L' efant tchantéve dedja come ene andje. L' abé d' Sint-Leu k' aveut do cour s' a ocupé d' lu et lyi aprinde ses notes, l' årmonreye et a djouwer d' l' ôre.
On lyi djheut ene sacwè on seu côp, c' esteut la, et nel pus djamåy rovyî. Cwand il a yeu s' vwès fwaite, il a tchanté å docsal. Il a scrît des cantikes, des pîces po l' eglijhe, et foiravant des tchansons.[1]
Dins des soces walon-cåzantes
candjîDiviè 1820, dizo l' moennance holandesse, il hantéve ene soce di «francs fårceus» k' aléve divni, oficirmint, e 1826, li «Ceke des Minteus», pu li «Cåbaret des Mintes» (1834) et co pus tård (1843) li soce Moncrabeau.
C' est Bosret ki va adjinçner, e 1857, l' orkesse Moncrabeaucyin. L' instumint eployî est foirt simpe: c' est l' flûte a l' agnon. Mins elle est dguijheye dins totes sôres di droles d' instrumints metans: li «tchén dal rimoye», les «cougnous a piston», li «tiesse di tchvå», li «malton».
Et scrire des clapantès tchansons come «Li pikete do djoû å viyaedje», «Li sondje d' on blessî e Crimêye», «Ene fiesse namurwesse».
Li «bea bouket» fourit compôzé e 1851, et eplaidî dizo l' alomåcion «Li bouket del marieye».
Live e walon so Colas Bosret
candjîSi vicåreye est racontêye dins l' live Bosret di s' no d' famile da Joëlle Spierkel.
Hårdêye difoûtrinne
candjî- Videyo sol djonnesse da Colas Bosret
- Vos trouvroz des racsegnes so les ouves da Nicolas Bosret, u les ouves zeles-minmes, so Wikisourd e walon.
- Li Wiccionaire si rsieve di sacwantès fråzes da Nicolas Bosret po-z enimådjî des mots k' i gn a.
Sourdant
candjî- ↑ Joëlle Spierkel, Bosret di s' no d' famile; tecse oyåve so Youtube (loyén vaici)