Tunizeye
Li Tunizeye 
aschoûtez lu (en arabe: تونس, Toûniss), c' est on dislaxhî payis d' Afrike bijhrece, metou sol Mîtrinne Mer.
| Tunizeye | |
 |  |
|---|---|
| Imne nåcionå: Humat Al-Hima | |
.svg) | |
| Mwaisse-veye | Tunis |
| Lingaedje oficir | Arabe |
| Sitindêye • totåle | 163 610 km² |
| Populåcion • totåle | 11,565,204 dimorants 70.7 djins/km² |
| Dislaxhaedje | 20 måss 1956 |
| Tchîf d' estat | Kaïs Saïed |
| Prumî minisse | Ahmed Hachani |
| Manoye | dinar tunisien |
| Coisse d' eure | UTC+01:00, heure normale d'Europe centrale, UTC+02:00, Afrique/Tunis |
| Preficse telefonike | +216 |
| Dominne internete | .tn |
 I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou Tunizeye | |
Mwaissès dnêyes candjî
Ele n' a des frontires daegnreces k' avou deus ôtes payis : li Libeye å Levant et l' Aldjereye å Coûtchant.
Ôtès veyes : Sousse, Bizerte, Monastir, Gafsa
Rilidjons: Islam (sunite, cåzu tertos); Djwifs (sacwants djins do payis, bråmint evoye eviè l' France ey Israyel, mins ki rivnèt cobén e perlinaedjes); crustins (etrindjirs, bråmint des Itålyins et des Francès, dinltins).
Lingaedjes: arabe (oficir); arabe tunizyin (cåzé); pupont (u foirt waire) d' amazir-cåzants.
Dimorants : 4 gros miyons (Tunizyins).
Istwere candjî
C' est so ç' payis la k' i gn aveut les Cartadjinwès, des Fenicyins metous sol mer, ki s' ont dispetroné des anêyes å long avou l' Impire romin. Ey esse vinki, al difén (diviè l' 3inme sieke divant Dj.C.). Po-z ocuper l' erî-payis, les Romins ont dvou adon fé l' guere disconte des Numides, on peupe berbere.
Bén pus tård, c' est l' dierin pont la k' les Vandales ont-st avnou e l' Afrike do Nôr (diviè l' 6inme sieke après Dj.C.. Et did la, rataker et bate çou ki dmoréve di Rome.
Abrocance des Arabes e 7inme sieke k' apoirtèt leu lingaedje et leu novele rilidjon, l' islam.
Li dinasteye fatimide k' a ringnî so l' Edjipe, provneut d' Tunizeye.
Colnijhaedje des Trouks, pu des Francès.
Dislaxheye e 1956, et divni ene republike. Li prumî prezidint, Habib Bourguiba, come toplin d' ôtes noveas tchîfs d' estat e l' Afrike ee e Moyén Levant, si lome prezidint a veye. Divnou vî et rovyisse, i s' fwait disdjoker pa si aidant, Zine El Aabidin Ben Ali (1987). Ci-cial serè eto fotou a l' ouxh pa ene revintreye do peupe e 2011 (li revintreye å djasmin).
Djeyografeye candjî
Grand plin, cåzu sins tienes.
Economeye candjî
Agricoûteure del Mîtrinne Mer avou, inte d' ôte tchoi, des olivîs et on fel produjhaedje d' ôle d' olive. Les anêyes di plouve, foirt bounès dinrêyes (frumint, oidje); c' esteut li "gurnî å dinrêyes" di l' Impire romin). Bedots et gades. Raeces di bedots å crås cawî (barbarin); c' est l' pont li pus Ccoûtchantrece di ces raeces la.
Ene miete di petrole el mer, mins nén assez po-z ahessî tot l' payis.
Tourisse: 8 miyons d' tourisses po 4 miyons d' djins. Foirt bonmartcheyès vacances, mins les tourisses sont "parkés" dins des clubs, sins waire d' atôtchance avou les djins do payis.
Payis co avanciveus po les nouvès tecnolodjeyes.
