Blanke rezete

fleur des payis del Mîtrinne Mer et des coisses di l' Atlantike e l' Urope

Li blanke rezete[1], c' est ene fleur des tchamps såvlonixheus des payis del Mîtrinne Mer.

fleur

Sincieus no d' l' indje : Reseda alba

Spårdaedje

candjî

Ele si rescontere so les trîxhes et les djouxhires nén trop lon del Mîtrinne Mer.

Ele vént eto so les teres å boird di l' Oceyan Atlantike, disk' å Payis d' Wale (veyanmint k' elle a on no e walès a pårt) ey pår e l' Norvedje. End a eto so les såvlons toprès del Mer do Nôr e l' Flande ey e l' Neyerlande.[2]. Et disk' ås coisses del Mer Baltike.[3]

Discrijhaedje

candjî

Ele fwait 60 a 80 cintimete hôte.

Foyes ås grands dints, cénk a cwénze.

Les blankès fleurs sont-st arindjêyes a môde di troke simpe, so ene grande longueur do bodje. Did la si no e l' arabe marokin «cawe-di-bedot».

Les ptitès fleurs ont cénk florifoyes et cénk petales, tchaeke di zels discôpés avou troes stitchons å coron.

Les grinnes aparexhnut a fwait ådzo do bodje. C' est des boessetes cåzu rectingulreces d' a pô près 1,4 cintimete log.

Crexhaedje

candjî
 
e moes d' fevrî, so ene djouxhire (Douccala, Marok)

E Marok, ezès Douccala, ele vént a pårti des prumirès plouves do waeyén-tins (moes d' octôbe et nôvimbe). Ele florixh do moes d' djanvî å moes d' måss. C' est ene des pus edurantès fleurs a ç' moumint la. C' est l' mwaisse plante so les djouxhires cwand i fwait setch e moes d' djanvî.[4]

E Midi del France, ele pout dmorer vicante d' ene anêye so l' ôte. Elle florit do moes d' avri å moes d' setimbe.[5]

Uzaedje

candjî

C' est ene plante ki les bedots et les vatches paxhèt voltî.

Sourdants

candjî
 
Commons
I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou l' blanke rezete .
  1. noûmot do walon fwait a pårti di rezete, mot walon bén acertiné pol rôze d' Edjipe (Reseda lutea).
  2. (nl) https://wilde-planten.nl/wittereseda.htm
  3. Loukîz sol mape vaici
  4. Waitaedje del florixhåjhe ezès Douccala pa Uzeu:Lucyin, 1989-2024.
  5. Wiccionaire francès.