Xhofrai
Les Xhofrais (dinltins, on djheut : «ezès Xhofrais»[1][2]; asteure, on dit purade Xhofrai, prononcî la-minme Hofrê aschoûtez lu, F. Xhoffraix, almand Schoffrä), c' esteut onk des troes cwårtîs d' Bévurcé do tins do redjime prûsyin. Asteure, c' est onk des viyaedjes do Grand Måmdiy.
On djheut ossu «l' Amerike» pask' i fåt passer l' aiwe po-z î avni.[3]
Mwaissès dnêyes
candjî- Lomaedje et spotaedje des djins did la:
- Lomaedje des djins did la: Xhofurlin aschoûtez lu, Xhofurlinne (prononcî Hofèrlé aschoûtez lu, Hofèrline a Ôvîfa);[4] (F. Xhoffurlain, aine)[5]
- Sipotaedje: les Courts cotrês (Côrts Cotrês).[6]
Djeyofrafeye
candjîLi viyaedje est côpé e deus pa ene aiwe. Li costé divant d' ariver a l' aiwe, tot vnant d' Måmdiy, c' esteut Xhofrai diçatrin, lomé asteure : li ptit viyaedje. Après passer l' aiwe, c' esteut Xhofrai dlatrin ki s' lome asteure, li Borbote.[7]
Did la, on voet l' pisse di ski d' Ôvîfa.
-
pisse di ski veyowe di Xhofrai
-
bône del frontire
-
Tchapele Fichbaxh, a l' aschate des fagnes do viyaedje
Istwere
candjîLi teritwere do viyaedje avou ses åjhminces (droet d' uzaedje des Xhofurlins sol Fagne walone, metans pol trouflaedje) a stî sol frontire inte li Beldjike eyet l' Prûsse (1816-1919). C' est dazår ci teritwere la k' aléve disca Herbôfay (no d' plaece), la k' est l' Tchapele Fichbaxh, a ene pixheye del Barake Mitchî.
Divant çoula, li minme frontire pårtixheut les troufires del Fagne inte li markizat d' Frantchimont (Principåté d' Lidje) la k' esteut Djalhé et l' Principåté di Ståvleu-Måmdiy (la k' esteut Xhofrai.
Dizo l' redjime prûssyin, Xhofrai esteut comene di Måmdiy, disca l' ahivaedje del comene di Bévurcé (1863)[8], la k' ele va ndè divni ene des troes seccions.
Sourdant
candjî- ↑ Dins E212, on a «Xhoffurlin»: habitant d'un des villages de Xhoffraix
- ↑ Li lomaedje pôreut divni d' on vî cmon no pluriyal «ezès *schofreas» (ås djniesses po schover), come on-z a co «ezès brouyires» (idêye da Manfred Lejoly).
- ↑ E200 a «hyofrê».
- ↑ cawete -urlin, a Xhoffurlin (E212).
- ↑ Jean Germain Avis de recherche : Wallons, comment vous appelez-vous, Vers l'Avenir, 24 d' octôbe 2007.
- ↑ E200 a «hyofrê», paski le cmeres avént d pårmint acertinéees cotrês pus courts ki l' dujhance d' adon, po bouter dins l' fagne.
- ↑ TG1 p. 1, pî-note; mins sorlon Manfred Lejoly, gn a nole aiwe inte «Li Borbote» et «Li Ptit viyaedje».
- ↑ Li Vî Sprawe l° 100, p. …