Vå des Ayites Bougmesse

Li vå des Ayites Bougmesse, c' est ene valêye touristike metowe e mîtrin Grand Atlasse (Marok).

veyou del passåjhe des Ayites Imi

Måjhon a môde di casba, rifwaite avou ene tcherpinte di beton, so l' eplaeçmint del viye casba d' Ichogen, e fén mitan del vå)

Li mwaisse viyaedje, c' est Tabente.

Admistrativmint, ele rileve del province d' Azilal.

Djeyografeye

Aiwes

Metou so l' aiwe do minme no, ki rçût l' aiwe d' Ayite Imi å mitan del vå. Pu cori eviè Agouti.

Viyaedjes

• Tabente (e-n amazir : ⵜⴰⴱⴻⵏⵜ, tabent), mwaisse viyaedje
• Timite : (e-n amazir : ⵜⵉⵎⵉⵜ, timit) : avou l' dierinne casba-gurnî vizitåve.
• Aguerde n ouzrou : (e-n amazir : ⴰⴳⵔⴹ ⵏ ⵓⵣⵔⵓ, agerD n ozro): avou ses bokets d' rotche bricant d' tere, ki lyi dnèt s' no; onk des pus beas djîsses e viyaedje, fwait so l' årtchitecteure des rafoirceyès måjhons.
• Agouti: li dierin viyaedje sol voye des Ayites Bou Oulli et d' Azilal.
• Ibakelliwen : (e-n amazir : ⵉⴱⴰⵇⵍⵍⵉⵡⵏ, ibaqelliwn) : la k' gn a des passêyes di dinozôres.
• Ayites Imi, k' a dné l' no al passåjhe metowe ådzeu: li passåjhe des Ayites Imi
• Rribate : la k' gn a l' sourdant di l' aiwe des Ayites Bougmesse.
• Ichouguene: al tiesse del voye do Djebel Azourki
• Imelghasse: on pô pus lon.
• Iscattafel: co on pô pus lon
• Ikhef n ighar: li dierin viyaedje.

Montinnes

• a Nonne: fijhant lene di pårtixhaedje des aiwes avou les vås do Dadesse : li Mont Wawolzate et l' Mont Igoudamen, shåyîs pal passåjhe des Ayites Imi.
• a Bijhe: li Mont Tizal

Economeye

Agricoûteure et aclevaedje

L' aclevaedje des gades et des bedots ki paxhèt dins l' montinne. Tchaeke viyaedje a ene pårteye del montinne po wårder ses tropeas, et tchaeke famile ene pårteye des åbes k' i sbouxhèt po nouri l' tropea les termenes di setcheur.

Les culteures: oidje, frumint (ki l' awousse si fwait e moes d' awouss); pu adon, ene deujhinme coûteure (canadas u poes d' trouk).

Li plantisse di pemîs a cmincî diviè 1995, et ocupe ene grosse mitan des tchamps. Gn a eto des pixhîs, des biyokîs des tchersîs (dispu 2015) et des djaeyîs (dispu todi).

Tourisse

Les djîsses e viyaedje ont cmincî e 1988. Les djins do payis ont stî scolés å totes les coirnêyes di l' industreye touristike.

Ene sicole di guides del nateure (pol hôte montinne) a stî basteye e 1982. Les prumîs scolîs rexhît e 1985. Elle a stî clôse e 2017 (ele a bagué a Warzazate).

Li tourisse a crexhou, pu discrexhe avou les disduts eternåcionås (guere del gofe, terorisse). Portant, e 2018, on contéve co 52 djîsses (7 a Agouti, 5 a Talsennante, 2 a Timite, 3 a Aguerde n ouzrou, 1 a Ichouguene, 5 a Imelghasse, 5 a Iscattafel, 7 a Ighf n Ighir, 2 a Ifrane, 4 a Zawiyate Walemzi, 2 a Tabente, 6 a Ayites Imi, 1 a Ibaqaliwen, 2 a Ribate).