Gros coirbå
Li gros coirbå[1] (u: grand coirbå), c' est l' pus grand des coirbås k' on rescontréve e l' Walonreye davance.
C' esteut onk des pus grands moxhons del Walonreye, pus grand kel breyî.
C' est l' pus gros noer oujhea di tote l' Urope et d' l' Afrike bijhrece.[2]
Sincieus no d' l' indje : Corvus corax
Gros coirbå | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Corvus corax | ||||||||||||||
Rindjmint sincieus | ||||||||||||||
|
Discrijhaedje
candjîL' oujhea est long di 54 a 67 cm eyet est lådje (avou ses aiyes sitindowes) di 115-130 cm.
Si spès betch est veyåve cwand i vole.
On pout rconoxhe si cwåcaedje, ki fwait beacôp do brût et k' est clouctant, come des rôlés «R».
-
gros foirt betch
-
cwåcaedje
-
si cråne
-
oûs
Vicaedje
candjîI vike dins les bwès, les montinnes ou les falijhes åd dilong del mer.
Li måye eyet l' frumele vikèt eshonne po tote leu veye. Si tént voltî sol on pegnon d' rotche, des côps s' î rashonnant a bindes.
Il est magne did ttafwait: grinnes, insekes, caracoles et lumçons. I magne ossu del tchå. Il atake les djonnes di såvadje robete et d' live. I s' atacreut minme ås veas d' bixhe. [3]
On l' pout aprovijhî et lyi aprinde a dire kékes mots.
I vike foirt vî.[1]
-
dandjreus måye et frumele
-
dins l' nive
-
so èn ucaliptusse
-
ki vole ezès montinnes
Sipårdaedje
candjîE 19inme sieke, e l' Walonreye, end aveut dins les provinces di Lidje, do Lussimbork et d' Nameur.[1] Mins mins i shonne k' il a disparexhou.[4]
A pårt li pus grande pårteye del France, des Bas Payis, di l' Almagne et d' l' Inglutere (contrêyes industriyeles), end a co divins tote l' Urope et l' mitan bijhrece di l' Azeye. End a ossu e l' Afrike bijhrece dins les montinnes.
Sourdants
candjî- ↑ 1,0 1,1 et 1,2 G8 a «coirbâ».
- ↑ (fr) Heinzel, Hermann, Fitter, Richard et Parslow, John, The birds of Britain and Europe, with North Africa and the Middle East, William Collins Sons &Co Ltd, 1972, ratourné e francès avou l' tite Oiseaux d'Europe, d'Afrique du Nord et du Moyen-Orient, Delachaux et Niestlé, Neufchâtel, 1972, p. 308
- ↑ Motoit bén ene fåve des foistîs, po taper l' hate so l' cwåk k' esteut rindjî dins les nujhûlès biesses.
- ↑ Sol mape di 2016, li Beldjike est vude.