Reynolds Hostin

scrijheu e walon; diccionairî do walon
Reynolds Hostin
I gn a co pont d' imådje dizo licince libe so les Cmons. Si vos nd avoz ene po nozôtes, eberwetez-l' vaici, et merci co traze côps.
Skepiaedje12 di setimbe 1911, Libråmont
Moirt1982
Activitésscrijheu

Reynolds[1] Hostin (Reynold[2] Hostin, Renol Ostin e walon), a skepyî a Libråmont li 12 di setimbe 1911.

Il a morou a Cînè e 1982.

I fourit on sicrijheu e walon et on diccionairî.

Il est rprins dins l' antolodjeye Fleurs diyalectåles et dins l' antolodjeye Scrire.

Vicåreye

candjî

Si pa provént d’ Brå-dlé-Libråmont et c’ est on scrinî. C' est ç' mestî la ki Renol va-st aprinde. I l’ egzercêyrè a Cînè, come bôreu d’ tcheyire et d’ fåstroûs et rifjheu d’ vîs meubes.

Mins il acsegnrè ossu li dessinaedje d’ industreye a l’ institut Sint-Kéntin d’ Cînè.

Prijhnî e l’ Almagne tote li guere di 40, il endè va wårder ene kernaxhe dins s’ cour, ki serè on sourd d’ inspiration po toplin d’ ses powinmes, ey eto deus d’ ses pîces di teyåte: « L’ ome » (nén datêye) eyet « Nosse gamén » (1956).

Portant, les noerès idêyes k’ i diswalpêye dins ses scrîts ni sont nén advinåves dins s’ veye sociåle. Ca c’ esteut èn ome di boune resconte, foirt doûs et binamé, k’ a todi ecoraedjî les djins ki l' atôtchént a wårder l’ walon bén vicant.[3]

Ouve e walon

candjî

Il a scrît des tchansons Nozôtes, les galants (pris del tchanson walone, Nameur, 1963).

Mins c' esteut, divant tot, on fjheu d' arimés, avou cwate ramexhnêyes:

Des ôtès ramexhnêyes di powinmes n' ont målureuzmint nén stî eplaideyes: «Aireurs so mes poennes», «Ombrires dins mes rouwales».

Il est eto l' oteur di cwate pîces di teyåte.

  • «Nosse gamén» (Nosse gamin) (eplaideye e 1956)
  • «L' ome» (eplaideye sins date)
  • «Batisse est moirt» (Batisse èst mwârt) (eplaideye sins date)
  • «Cours moudris» "Coeûrs moûdris" (replaideye avou «L' ome» e 2020: Deus pîces d' èn ake da Reynolds Hostin)

Come sicrijheu d' etnotecses, on lyi cnoxhe «Vîs mestîs, vîs cayets» (replaidî pa Jean Hamblenne e 2022).

Mins c' est aprume come diccionairî ki Hostin si frè cnoxhe :

C' est la on ptit diccionaire bén ahessant, k' a l' merite d' esse å fén mitan del Walonreye, avou l' accint d' après Nameur, et co mo des mots ki vnèt d' Lidje.

Corwaitaedje di ses scrîts

candjî

Tinmes

candjî

Renol Hostin sicrît come crustin ki nel catche nén.

Pacô so des sudjets del rilidjon leye-minme come si «tchmin del Croes».

Mins purade, dins ses powinmes, tot préjhant totes les grandès valixheures del vraiye rilidjon crustinne.

Ces cwålités la (compatixhance po les pôvès djins, disbåtcheyes, disseulêyes) vont soude a tot côp bon dins ses powinmes.

Li scrijheu sieve bråmint des beas mots ki sont pacô foû do cåzaedje corant.[4]

pîtaedje Renol Hostin n’ est nén halcrosse po nos toirtchî des vers foirt courts, pår do troes u do cwate-pîtaedje.

L' efant,
C' est on nuk
Ki ranuke
Cwand on s' trebuke
Astok d' ene rouke.

Li rimaedje sieve sovint di ritchès rimes, rashiowes so des foninmes u morfinmes do walon.

Adon, li rmetaedje e rfondou walon wåde å pus sovint l' rimaedje.

Mwaisse modêye[5] Rifondou walon
L'èfant
C'è-st-one bauje
Qui rapauje
Qui rmete à l'auje
Èt rinde binauje.
L' efant
C' est ene båjhe
Ki rapåjhe
Ki rmete a l' åjhe
Et rinde binåjhe.
Maîs l'èfant
C'è-st-afîye
Li scrabîye
D'one vicaîrîye
Mau èmantchîye.
Mins l' efant
C' est afeye
Li scrabeye
D' ene vicåreye
Må emantcheye.

Alére

candjî

(fr) Adrovaedje di Roukes et pazeas pa Jean Hamblenne

Difoûtrinne hårdêye

candjî

Sacwants d' ses scrijhaedjes Rinnol Hostin (so l' Aberteke)

Sourdants

candjî
  1. dandjreus l' ortografeye do redjisse di bateme
  2. a l' estat civil
  3. Li Rantoele 90 (esté 2019), ratournant l' adrovaedje da Djan Hamblene di Roukes et pazeas.
  4. Jean Hamblenne, adrovaedje di Roukes et pazeas.
  5. L' efant, Roukes et pazeas (arimés) p. 24.