Idintité (tuzance)
L' idintité, dins l' tuzance d' on peupe, d' ene nåcion, end., c' est tot çou ki fwait k' i (ele) n' est nén come èn (ene) ôte.
L' idintité est fwaite di totès ptitès sacwès k' on n' sait nén ddja lu-minme, si on dmeure ådvins del trope di djin k' on-z a î crexhou, ey apicî leu-z idintité.
Li lingaedje, c' est ene mwaisse pîce di l' idintité. Mins eto les amagnîs, les dujhances sociåles, li rlidjon et les doûcès creyances, evnd.
L' idintité n' est nén loyeye a l' insctruccion. Årvierdimint, on rprotche sovint a l' inscruccion di distrure l' idintité d' on peupe, metans si li scolaedje des efants si fwait e-n on lingaedje etrindjir. Insi, on dit sovint ki l' idintité, c' est çou ki dmeure cwand on-z rovyî ttafwait di çou k' on-z aprinda e scole.
Cwand gn a bråmint des abagants e-n on payis, sacwants politikîs polnut rimete valeur l' idintité nåcionåle po dmander a ces novea-vnous la di s' mete avå les djins.
Mins li definixha d' ene idintité nåcionåle est pacô ene aroke abominåbe. Metans, el Beldjike, defini ene idintité bedje (foirt al môde di 1850 a 1950), ene idintité flamande (acceptêye cåzu totavå el Flande dispu les anêyes 1960) ey ene idintité walone (foirt kischoyowe, el Walonreye minme). Sins cåzer d' ene idintité brusselwesse...
L' idintité walone
candjîN a todi d' pus d' cåzaedjes, dispu li cminçmint do 20inme sieke so l' idintité walone. Çou k' est pår drole, didins ç' cas ci, c' est ki l' consyince d' ene idintité del Walonreye ala avou li dzartaedje del langue walone pa les djins d' ses djins.