Li fornaiviaedje linwistike, c' est on candjmint d' cogne d' on sourdant etimolodjike, u d' on mot, shuvant les diferins prononçaedjes des djins ki l' ont eployî.

Li fornaiviaedje linwistike, c' est ene sacwè ki s' a fwait tot seu; li rwalonijhaedje, c' est on bodjaedje volou so les mots, cwand on va rfonde on lingaedje.

Fornaiviaedje des bodjes gayels

candjî

Les bodjes gayels, purade gålwès, c' est les pus vîs sourdants etimolodjikes do walon. Ci n' est nén merveye k' il åyexhe bråmint fornaivyî.

Fornaiviaedje des bodjes laténs

candjî
  • Li shuvion latn AL a polou divni :
  • Li latén puteus a dné pousse eyet poujhî, wice ki li S do latén, et l' voyale latene U ont fornaivyî (OU dins pousse, OÛ dins poûjhî).
  • fornaiviaedje del troke di cossoune latene SL: masculus => maslus (erî-rfwait) => måye; insula => insla (erî-rfwait) => iye. C' est des (sorwalondes, les pus lådje oyowes, c' est mâle eyet île.
  • fornaiviaedje del troke di cossoune latene SN: asinus => asnu (erî-rfwait) => ågne.

Fornaiviaedje des bodjes tîxhons

candjî

Fornaiviaedjes coinreces

candjî
  • djaene linea s' a prononcî djène linia, pu djèrigna, djènëria.