Filolodjeye walone

Li Filolodjeye walone, c' est li studiaedje do walon pa des linwincieus. Gn a eto des djins nén d' mestî, mins bén scolés pa zels-minmes, ki fwaiynut li minme bouye.

Istwere

Al fén do 19ime sieke, li walon a bråmint stî studyî pa des linwincieus etrindjîs. Les prumîs sincieus ki vlént studyî l' walon s' ont-st adon rashonné dins l' SLLW, åtoû d' Tchåle Grandgagnage.

A pårti di l' arivêye da Jean Haust et Jules Feller el SLLW, cåzu tos les rweraedjes filolodjikes sol walon s' ont fwait u ont stî acviernés pa des mimbes di cisse societé la, copurade les cis k' estént profs dins les univiersités walones (Univiersité d' Lidje, UCL, et ene miete eto l' ULB).

Mins, gn a cwand minme todi yeu des linwincieus almands po bouter su les etimolodjeyes des mots walons, po mete dins l' Motî etimolodjike da von Wartburg.

Gn a yeu eto, e 20inme sieke, sacwants rcweraedjes pås filolodjisses des univs flamindes.

Tot on tins, li tchamp del filolodjeye walone a stî cåzu ocupé tot-houte pås diyalectolodjisses.

Li rfondaedje do walon a stî enondé pa des filolodjisses, mins bråmint etcherpinté pa des rcwereus et des bouteus po leu plaijhi.

Li sociolinwince do walon, c' est des rcweraedje linwistikes foû del filolodjeye walone.

Situdiaedje do walon pa des linwincieus etrindjîs

e 19inme sieke

• Strürzinger, J. Remarks on the conjugation of the wallonian dialect divins Transactions of the Modern Language Association in America I, 204. Li linwincieus a yeu èn ome di Måmdey po lyi responde.
• Horning divins : Zeitschrift für romane Philologie, T. 9. L' ome a yeu ene djin d' Serè po lyi responde.
• Altenburg Versuch ciner Darstellung wallonischen Mundart, Eupen (1880). Li cacheu a fwait responde des Walons del Prûsse walone.
• Zeliqzon Die französische Mundart in der Preusswallonie, divins : Zeitschrift für romane Philologie T. 17.
• J. Niederländer, Die Mundart von Namur, divins Zeitschrift für romane Philologie, T. 24 (1900). Li sincieus almand aveut maryî ene Namurwesse.

Loukîz eto a : Walon et tîxhon.

Prumîs studiaedjes di des linwincieus walons

• Paul Marchot Vocables couvinois (1890).
• Edouard Liégeois. Lexique du patois gaumet (1897). C' est l' prumî motlî fwait a pårti d' on seu viyaedje.