Divancete ezès (toponimeye)
Pådje del divancete "ezès" et ses disfondowes el toponimeye do walon
On rtrouve li mot dvancete "ezès" et ses disfondowes dins sacwants nos d' plaeces del Walonreye
Sinifiance candjî
Ele vout todi dire "dins les", "divins les". Ele vént dandjreus do latén "intus illos", pal voye do vî lingaedje d' oyi "ens".
Spårdaedje et scrijhas candjî
Les cognes "ezès" et "inzès" sont ene miete tos costés, "ozès" si rtrouve sol Hôte Årdene; "azès" est pus råle, et si rescontere dins l' Coûtchant walon.
Elle a stî riscrîte di diferinnès façons e li scrîta, et dins les scrijhas francès oficirs, mins å pus sovint "aise" (ezès) ou ainse (inzès). Po les dierins scrijhaedjes, dandjreus dizo les rmarkes del Rweyåle comission d' toponimeye, on a riscrît tos les mots avou "inzès" avou li scrijha "Inzè".
ezès candjî
- Ezès Monts (Ezemonts)
- Ezès Hés (Ezehés) : Lorcé
- Ezès Bossenes (Ezebossenes) : Ster
inzès candjî
Li toponime si scrirè soeye-t i :
- e deus mots, avou ene grande lete ås deus
- aplaké, sins "s" et sins accint sol droete a "inzès". On wåde li "s" del fén do mot.
avou on mot d' bwès, tchamp ou aiwe candjî
- Inzès Prés (Inzeprés) : Ambli (la-minme inzès près; F. Insepré), Malonne, Barvea-so-Oûte
- Inzès Bwès (Inzebwès) : Bieme (F. Insebois, Inzèbois)
- Inzès Hés : Tohogne
- Inzès Longs Tchamps (Inzelontchamps) : Rwè (F. Inzès Longchamps)
- Inzès Gotes (Inzegotes) : Fîlo (F. Ainségotte)
- Inzès ris (Inzeris) : Rindeu (Fr. Inzéri)
avou on mot d' rilief candjî
- Inzès Monts (Inzemonts) : Astire (viyaedje)
- Inzès Foxhales (Inzès fochales) : Nassogne (viyaedje)
- Inzès Vås (Inzevås, Inzèvaus) : Malonne, Nîme (Fr. Inzèvaux), Tohogne (Fr. Ainséveau)
- Inzès Crankions, inzès Fonds, inzès Forires, inzès Schaveas (inzès havins), inzès Faxhes (Fr. Insefache) : Tohogne
avou on mot d' istwere candjî
ozès candjî
- Ozès abatous Fas, ozès Léfas : Li Gléjhe
- Ozès Bossenes : Tirimont
- Ozès Cinses : Les Taeyes (F. Censes)
- Ozès Monts (Ozemonts) : Wene (Fr. Aisomont)
- Ozès Prés, Ozès Bouxhis, Ozès Clizers : Mont-dlé-Oufalijhe
azès candjî
- Azès Fosses: Courcele
- Azès Monts (Åzemonts) : Bouxhonveye : (Fr. Azimont)