Motî d' Bastogne
Li motî d' Bastogne, k' el tite e francès, c' est Dictionnaire des parlers wallons du pays de Bastogne, c' est on motî walon-francès k' a rexhou e 1994, sicrît pa Michel Francard, et publiyî ås Eplaidreyes De Boeck å Vî Lovén.
Ci fourit l' prumî gros motî del Basse Årdene.
Il est rprins sol limero [S0] dins l' djivêye des motîs do walon.
Sitindêye des rcwerances
candjîLi Motî d' Bastogne est on motî diyalectolodjike, ki prind l' accint d' Bastogne-veye come rahoucant accint. Les accints des viyaedjes did ttåtoû sont dnés e ptitès letes. Astok di Bastogne, li motî rileve eto les mots di Tnîveye (portant dedja ene miete pus lon, et foirt diferin, diyalectolodjicmint), ramexhnés a pårti d' l' ouve da R. Dedoyart.
Adjinçnaedje do motî d' Bastogne
candjîNoveatés linwistikes dins l' Motî
candjîSacwantès noveatés, ritnowes e rfondou, sorvinèt pol prumî côp dins l' Motî d' Bastogne:
- Minme prezintaedje po totes les spotchåves : sipotchêyès voyales des betchetes (betchete ki- / c(o)-, betchete r(i)- / (e)r- et ristitchêyès voyales des mots ki cminçnut pa S + Cossoune.
- Les spotcheyès cognes di ces mots la si scrijhnut sins crole (idêye riprinjhe e rfondou walon):
- Rissaetchaedje des halcrosses E divintrins, sins nerén mete ene crole a non-syince.
- doûçmint, croejhler (creûjler), ruslî (rèslî). Les scrijhaedjes classikes estént:
- douç'mint, creûj'ler, rus'lî (avou ene crole).
- doucemint, creûjeler, russelî (avou on halcrosse E).
- Rassonraedjes tipografikes.
Ça fwait ki totes les croles si trouvnut å coron d' on ptit mot ki finixh pa ene sipotchåve voyale. Po bén mostrer li discôpaedje del fråze e mots, tchaeke crole est shuvowe d' on blanc tipografike, cobén kel mot d' après kiminçaxhe pa ene voyale:
- Pou dj'_vini ?
- Dj'_a fwin.
Vindince
candjîLi motî fourit saetchî a 1000 egzimplaires. Troes cints did zels estént vindous sol martchî eternåcionå (linwincieus et univiersités) pa l' eplaideu. Li restant esteut vindou på Muzêye do Pårlaedje do Payis d' Bastogne.
Li live a stî spoujhî so deus ans.
Mågré k' il a stî metou so les fis e 2014, li Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene el replaida a 300 egzimplaires e 2019.