Bourace d' apoticåre
Li bourace d' apoticåre u bouraetche[1][2], c' est ene fleur des tchamps et des djårdéns ki sieve eto d' yebe ås maladeyes.
Sincieus no d' l' indje : Borago officinalis
Discrijhaedje
candjîLes foyes sont cråsses avou on niervuraedje foirt seré et disrîlé. Gn a des pwels so les foyes, so les buks et so tote li plante.
Belès bleuwès fleurs ki vnèt do moes d' may å moes d' setimbe e l' Walonreye.[3] Ele fijhèt 20 a 25 milimetes; elle ont cénk florifoyes avou ene pitite dbout pondant.
Li bodje est trawé ådvins.
Les grinnes sont foirt edurantes dins tere, çou ki fwait k' el plante si rseme åjheymint. Les plantules sont ddja bén rconoxhåves a leu spexheur et leu niervuraedje.
-
plantroûle 4 foyes
-
8 foyes, betchtêyes dandjreus pa des ågnes
-
a botons
-
pareymint
-
pwels so les botons
-
Fleur
-
sifwaitmint
-
dizo del fleur avou s' montant
-
rodje fleur
-
pwels sol montant
-
buk
-
côpaedje do buk
Come såvadje plante
candjîEle vént dins les tchamps, les trîxhes, les coûteures, e des plaeces setches et bén metowes å solo.[3]
Uzaedjes
candjîEle sieve come yebe ås maladeyes. On l' conseye dins les fives et les matchureas u les pires ås rnos.[4] Eto po les efouwaedjes del vexheye.[5]
On prind des foyes u des flormints, les fé boure et leyî rashire 10 munutes.
On l' pout prinde come té.
Come amagnî, on pout maxhî des djonnès foyes hatcheyes avou do froumadje di gade, di l' ôle d' olive, ene schipe d' a et fé ene fadêye so on pwin francès.[3]
On pout prinde ses belès bleuwès fleurs po gårni totes sôres di salådes u d' cujhnaedjes.
Role dins l' waibiaedje
candjîC' est ene fleur låmixheuse. Les moxhes al låme vinèt voltî dsu.
Minme les caracoles î vont paxhî.
Sourdant
candjî- ↑ Po tos les nos dins les motîs e walon, loukîz a G100 a «bourrache officinale»
- ↑ «d' apoticåre» est radjouté cial eciclopedicmint, po-z aconter les ôtes fleurs do minme djinre.
- ↑ 3,0 3,1 et 3,2 Fleurs del såvadje Årdene p. 252.
- ↑ Abdlelhaï Sijilmassi, Les plantes médicinales du Maroc, Le Fennec, Cazablanca, 2005, ISBN : 9981838020, p. 66.
- ↑ 5,0 et 5,1 E9 p. 158.