Émile Lempereur

Sicrijheu e walon, ricwereu sol walon et bouteu pol walon

Émile Lempereur (ki s' direut purade Emile Limpreur e walon) a skepyî li 16 d' octôbe 1909 et mori li 10 d' awousse 2009.

(aviè 1970)

C' esteut on scrijheu e walon, on rcwereu, et on bouteu pol walon.

Il est rprins dins l' Antolodjeye Fleurs Diyalectåles eyet dins l' pitite et l' grosse antolodjeye da Piron, ey eto dins "Scrire".

Il a stî onk des mwaisses bouteus a l' ALWAC, et eto SLLW-î.

Dispu 2023, i gn a on pris po les scrijheus rindou pal veye di Tcheslet ki poite si no.

Come bouteu pol walon

candjî

Si spitch «Du renouvellement des sources d' inspiration dans la poésie wallonne» prezinté å 11inme raploû di Literateure et d' Teyåte e walon (Tchålerwè, 1933) a stombyî tos les scrijheus e walon, nén foû k' dins les tinmes mins eto dins li rcweraedje di beas mots et d' emantchaedjes di fråzes pus walons. Il a scrît eto e francès des ôtes papîs so les belès letes e walon : «Regards sur la jeune littérature wallonne» (1937); «Les lettres dialectales en Hainaut, essai et documents» (1963), «Le théâtre dialectal en Wallonie au XXe siècle» (1979).

 
Sorcoviete di "Miytaedjes"

Come powete

candjî

Lu-minme a-st eplaidî des ramexhnêyes d' arimés : «Åtoû d' mi» (1933), «Spites d' åmes, Vizaedjes 1934» (Spites d' âmes, Visâdjes 1934) (1935).

Des powinmes nén eplaidîs (sicrîts inte 1935 et 1940) ont stî rashonnés e 2012 dizo l' tite : «Spites di m' cour»; pu co ene ôte fournêye divins «Dji vôreu tchanter Tcheslet», todi e 2012.

Ses powezeyes, ki dinnut des imådjes purade ki raconter ene sacwè, polnut esse riwaiteyes come li prumire levêye di scrijhaedjes del djermêye 48.

Come romantî

candjî

Pus tård, i vudrè des lives di prôze, a cmincî pa ene novele «Discôpé dins on cour» (Discôpé dins in coeûr) (1938, replaidî e 2006). Il aveut ddja scrît ene ôte sipoûle e 1934, aveut stî scrîte «Do tcherbon dins les flates» (Dou tchèrbon dins lès flates), la k' i conte a môde di ptit roman sicolodjike si apriyesse come mwaisse di scole progressisse ("anartchisse") dins on viyaedje di cinsîs. Mins ci-lale ni serè eplaideye k' e 1999.

Come Ben Genaux, èn ôte mwaisse di scole, i discrît ses scolîs dins «Tiesses pelêyes» (Tièsses pèléyes) (1977).

I raconte ses sovnances dins «On Tcheslotî» (In Tchèss'lotî) (2000).

Si dierin live (2004), «Miytaedje» (Mîy'tâdje), ci rest des powinmes, mins avou kékes bokets di prôze-powezeye, et on ptit racontaedje po fini : dj' ô bén : des kistrûlêyès mietes di ses scrîts.

Come diccionairî

candjî

Il aveut rashonné des mots d' Nålene dins l' motî d' Nålene, eplaidî e 2000 (rahouca O103 dins l' djivêye des motîs do walon).

Come ricwereu

candjî

On lyi doet on catalogue des ouves e walon et picård, et sol foclore di Walonreye, lomé li Cataloke Limpreur.

Hårdêyes difoûtrinnes

candjî