Zanzan Sabots-d'Ôr å payis dès sotês

Zanzan Shabots-d'-Ôr å payis des soteas (floriconte)

redjårbaedje a môde di binde d' imådjes

Zanzan-Shabots-d'-Ôr å payis des soteas (Zanzan Sabots-d'Ôr å payis dès sotês), c' est on roman a môde di floriconte sicrît pa Jean Bosly e 1953.

E 1988, li live a stî rdessiné a môde di binde d' imådjes pa Mittéi, avou on côp di spale di Jacques Warnier (ISBN 2-502-00182-X).

Tinme

C' est l' pitit valet arsouye ki n' sait studyî a scole. On djoû k' i fwait barete, i s' ritrouve dins on trô d' soteas, po s' ahouter d' l' oraedje. Il ôt ene djin ki djemixh, ca elle est resserêye dizo l' raecinêye d' on grand sapén ki l' grande air a flaxhî djus. Ene djin ? Neni ! C' est on nûton. Et nén tolminme li ké. C' est li rwè des nûtons, li 10inme do no. Les deus tolus fwaiynut camaeråde, et Zanzan aprind ki c' est l' dierin djoû ki li rwè a-st a viker. I va mori bénrade, et l' samwinne d' après, ci serè l' coronmint do novea rwè.

Kimint çki Zanzan fwait po candjî a scole, sayî d' esse la å coronmint do novea rwè, li djudi d' après (c' est l' djoû d' condjî), adon ki l' trô des nûtons est disfindou ås djins (gn a la totes sôres d' atrapes et d' nouzomès målès biesses ki disfindèt tchaeke intrêye do bôme ki moenne al cité des måssoteas.

Nén dandjî d' vos dire k' il è rexhe al fén, et minme k' il è rvént avou des shabots d' ôr po bistoke. Mins il a djuré di nel måy dire a nol ome. Adon, kimint k' Djan Bosly l' a rsepou ?

Plaeçmint dins li spåce et dins l' tins

Li trô d' soteas ki Zanzan mousse divins si trouve a Sovrin Wande, e tier del Schavêye, sol novele levêye di Djoupeye.

Li sinne si passe inte les deus gueres, ca les efants, minme arnåjhes come li Zanzan å cmince do floriconte, divèt aler a scole (adon, c' est après 1920). Avou ça k' il ont condjî li djudi tote li djournêye (après l' guere di 40, c' esteut l' mierkidi di l' après-nonne). Come d' efet, c' est on djudi ki l' coronmint do novea rwè des soteas trevéns. Do matén, Zanzan aponteye totes les ahesses k' il årè dandjî po vinki totes les arokes k' i va rescontrer so s' voye (c' est l' vî rwè ki nnî a dné li scret, mins a môde d' advina). Il endirè po s' voyaedje e trô des nûtons di l' après-nonne, et rvénrè « å clair di bele e l’ nûtêye ».

Po saveur pår li djoû, i vos fåreut aler cweri dins les egurniyaedjes des soteas do Payis d' Lidje (i sont leus 200) po vey li djoû do coronmint do rwè Hepè-Kou (ki ringne co asteure, poy k' i dmeurnut 600 ans sol trône). Mins come il ont-st ebagué del bôme di Sovrin Wande, il ont dvou prinde leus årtchives avou zels. Et kécfeye k' i sont-st evoye å Congo.

Damadje, ca elle estént scrîte e walon !

Hårdêye difoûtrinne

Modêye do floriconte e rfondou walon (riscrîte pa Pablo Sarachaga diviè 2003)