Voye a Sint-Djåke-el-Galice
Li Voye a Sint-Djåke-el-Galice, c' est on pelrinaedje ki s' fwait a pårti di tos les payis catolikes, eviè l' tombe di Sint Djåke li Grand k' åreut stî trovêye å 11inme sieke e l' Galice, e-n on louwé ki va divni l' veye di Sint-Djåke-el-Galice.
Istwere
candjîSourdants istorike
candjîE 11inme sieke, li Galice esteut on ptit rweyåme crustin al Bijhe di l' Espagne. Cåzu tot l' restant d' l' Espagne esteut ocupêye pås Muzulmans.
Li novele del discoviete del tombe da Sint Djåke, et l' pelrinaedje ki s' eshuva va decider bråmint des estats crustins d' Urope a ecoraedjî les rweyåmes del Bijhe di l' Espagne a a asgurdi li voye di leus pelrins, tot rtchessant les Muzulmans todi pus a Nonne. C' est l' kimince del Riconcwesse.
El Mîtrinne Ådje
candjîEl Mîtrinne Ådje, on-z evoyive voltî les cis k' avént petchî fé l' voye a Sint Djåke. C' esteut si long et si målåjhey ki waire n' è rivnént. Did la, li ratourneure po ene maladeye des tchvås ki n' si rfwait nén: «i mostere li voye a Sint-Djåke», çou k' on comprindeut: «i doet aler a l' abatwer».
Voyes a Sint-Djåke
candjîEl Walonreye
candjîGn a deus grandès voyes ki trevåtchnut l' Walonreye: ene ki passe pa Nameur, et londjî Mouze, et l' ôte ki passe pa Lidje, et dischinde sol Lorinne. On pout passer d' ene a l' ôte tot shuvant Mouze di Lidje a Nameur. Tot do long des deus voyes, gn a des eglijhes u des moustîs Sint-Djåke.
Gn a eto des eglijhes Sint-Djåke inte les deus, come a Moncea-e-l'-Årdene.
E l' France
candjîEne des voyes foirt pratikêye pa les pelrins do 20inme sieke, c' est l' cene ki cmince å Pwi-e-Vlai. Ele wangne li Sud-Ess tot passant pa Conke, Fidjak, Rocamadour (pitite distoûne) po-z ariver a Sint-Djan-Pî-d'-Pôrt, pu did la trevåtchî les Pirenêyes.
E Portugal
candjîE l' Espagne
candjîTotes les voyes d' Espagne sont mostrêye pa des plakes, todi les minmes. Gn a sovint des pazeas po les roteus èn nén esse avou les otos. Cwand c' et obidjî, gn a des plake d' adviertixhmint.
Voye des Pirenêyes
candjîLes voyes ki vnèt del France evont bråmint so Bourgosse. Pu Leyone. Inte Bourgosse et Leyone, gn a ene laide plaece, cåzu ene wastene, la ki l' solea tape roed, sins èn åbe po s' mete a l' ombrire.
Voye do boird di mer
candjîVoye di Nonne
candjîEle passe pa Salamanke. Gn a des viyaedjes eto ki s' lomèt "…del camino" (do tchmin Sint-Djåke).
Arivêye al catedråle Sint-Djåke et voye di rawete
candjîSintimints a l' arivêye
candjîVoye di rawete, disk' al mer
candjîLes pelrins si rafiynut di co fé 80 a cint kilometes po ndaler disk' al Ponte del Fén del Tere (Faro de Fistera), et hiner leu solés dins l' mer, eyet broûler leu bordon.
A lére
candjîJean Breuskin, fé l' voye di Sint-Djåke-el-Galice, Li Rantoele 75, erî-såjhon 2015
Hårdêye difoûtrinne
candjî- Videyos e walon sol voye (sol Tévé walon-cåzante), (so l' Aberteke)