Durant Indicatif Erirece : Diferince etur modêyes
Contenu supprimé Contenu ajouté
m Bot: Migrating 25 langlinks, now provided by Wikidata on d:Q623734 |
mAucun résumé des modifications |
||
Roye 2:
Li '''Durant Indicatif Erirece''' ('''D.I.E.'''; on dit eto: '''imparfwait'''), c' est on [[tins d' codjowaedje|tins]] di l' [[Indicatif]] ki codjowe li [[viebe]] å passé, po djåzer d' ene accion ki deure lontins (årvier do [[Nén Durant Indicatif Erirece]]).
== Cawetes di codjowaedje e rfondou walon ==
=== å singulî ===
Å singulî, les [[cawetes di codjowaedje]] do D.I.E. candjèt sorlon les [[troke da Hendschel|trokes di viebes]] (c' est l' seul cas avou les [[pårticipe erirece|pårticipes erireces]]).
* <FONT COLOR="#ff0000">'''-éve, -éves, -éve'''</FONT> po les viebes del [[Codjowaedje bouter|prumire troke]]
Ligne 10 ⟶ 13 :
: dji finixheu, ti rodjixheus, il esteut, ele tineut.
=== å pluriyal ===
Å pluriyal, ele sont les minmes dins totes les trokes.
* ås [[cåzant|djåzants]] : <FONT COLOR="#ff0000">'''-ans'''</FONT>
Ligne 17 ⟶ 21 :
* ås [[rwaitant]]s : <FONT COLOR="#ff0000">'''-ént'''</FONT>
:il alént, ele riwaitént, i spepyéns, i finixhéns, il avént.
Les cawetes di codjowaedje do DIE (imparfwait) singulî
E rfondou walon
E rfondou walon, les cawetes candjèt sorlon l’ sôre di viebe :
- viebe del prumire troke di Hendschel (modeles : tchanter, bouter) : -éve, -éves, -éve
dji tchantéve come on råskignoû / ti tchantéves / i, ele, on tchantéve
- viebe del deujhinme troke di Hendschel (modeles : waitî, lodjî) : -ive, -ives, -ive
dji waitive bén a mi / ti waitives / i, ele, on waitive
- viebe del troejhinme troke di Hendschel (modeles : tcheryî, studyî) : -yive, -yives, -yive
dji tcheryive co å bwès avou on ptit begnon / ti tcheryives / i, ele, on tcheryive
- viebe del cwatrinme troke di Hendschel (modeles : prusti / fini) : -eu, -eus, -eut
dji prustixheu po dijh pwins / ti prustixheus / i, ele, on prustixheut
dji finixheu a 5 eures / ti finixheus / i, ele, on finixheut
- viebe del cwatrinme troke di Hendschel (modele : ratinde / mete) : -eu, -eus, -eut
dji meteu e coleur / ti bateus co å flayea / ele ratindeut famile
== Dins les walons coinreces ==
=== cawetes coinreces singulires ===
Å singulî, les cawetes candjèt bråmint d’ on payis a l’ ôte.
:Nameur : i tchanteûve (cawete ''[[Wikt:-eûve|-eûve]]'')
:Lidje : i tchantéve (cawete ''[[Wikt:-éve|-éve]]'')
:Vervî : i tchanteût (cawete [[Wikt:-eût|-eût]])
:Dinant, Cînè : i tchanteut (= i tchantët) (cawete [[Wikt:-eut|-eut]])
:Metet, Sint-Houbert : i tchantèt (cawete [[Wikt:-èt|-èt]]) (minme son k’ e francès d’ asteure cawete [[Wikt:-ait|-ait]])
:Li Viye Såm : i tchantût (cawete [[Wikt:-ût|-ût]])
:Libråmont, Vå-dlé-Rozire : i tchantét (cawete [[Wikt:-ét|-ét]])
:Bietris, Bive, Libin, Djodogne : i tchantot (cawete [[Wikt:-ot|-ot]])
:Fumwè, El Louvire : i tchantoût : (cawete [[Wikt:-oût|-oût]])
Ci n’ est nén pattavå ki l’ cawete candje sorlon l’ troke di viebe. On trove çoula e Roman Payis (Djodogne, Perwé) ([[Wikt:-ot|-ot]] + [[Wikt:-éve|-éve]]), sins spepieuse rîle.
So l’ Årdene nonnrece ([[Bouyon]], [[Bive]], [[Libin]]) : todi [[Wikt:-ot|-ot]] : i tchantot + i waitot + i r’nètchot + i finichot + i batot s’ feme
== e picård ==
E [[picård]] di Beldjike : i cant'''wat''' (k’ egzistéve dinltins e francès : il estoy = il èstwat).
Gn a eto l' cawete [[Wikt:-ot|-ot]] e picård.
| |||