Jean-Charles Benoît : Diferince etur modêyes
Contenu supprimé Contenu ajouté
mAucun résumé des modifications |
mAucun résumé des modifications |
||
Roye 1:
[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Benoit]]
[[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Benoit]]
'''Jean-Charles Benoît''' (e walon : '''Djihan-Tchåle Benoet''', ''Djan-Châle Bènwèt'') a skepyî li [[12 di setimbe]] [[1707]], et mori li [[12 di djanvî]] [[1784]].
Il esteut spoté "Sordjant Benoet" (''Sèrjant Bènwèt'').
Il est cnoxhou aprume po ene [[tchanson e walon|tchanson]] so les [[houzår]]s, k' est onk des prumîs scrijhaedjes di [[belès letes]] do [[walon do Mitan|Payis d' Nameur]]. Mins on nd a rtrové des ôtes, remantcheyes di sovnances des djins pa [[Jérôme Pimpurniaux]] e 1837 :
Riprins dins l' [[antolodjeye des powetes namurwès]] et dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]].▼
* "Èn efant pierdou"
* "Istwere di deus comeres del rowe do for"
* "Li testamint" (on testamint comike, come li ci da [[Villon]])
Après 1837, on-z a rtrové on ptit cayé do [[18inme sieke]] avou 6 ôtès tchansons.
Di s' mestî, il esteut sordjant a Nameur. ▼
▲
Li boket "Les houzårs" a stî studyî dins l' [[memwere di licince]] da Suzanne Simon ([[UCL]], 1967). C' est ç' modêye la k' est publiyeye dins l' cours di Literature da [[Willy Bal]] ([[UCL]], [[Lovén|Leuven]], 1974).
== Si biyografeye ==
[[Jérôme Pimpurniaux]] cåze di s' vicåreye dins l' 15inme di ses ''Légendes Namuroises'' (1837). Benoît sôrtixheut d’ ene pôve coulote, paret i. Mins, e 1754, il a moussî dins l' bordjoezreye namurwesse. Dandjreus est ç' d’ adon k’ il a divnou sordjant d' veye, ca faleut esse on bordjoes po bouter dins l’ administråcion del veye.
I n’ aveut pont fwait di scoles mins il aveut bråmint d' l’idêye et del babeye po-z adjinçner des comikes et hagnantès tchansons. I lzès scrijheut todi padzo èn [[ôrmea]]. I les djheut a on [[poirteu ås saetchs]] k' elzès riscrijheut. Adon, ci-ci endaléve avou ene tåve et s’ astamper so s' pirlodje a totes les coines des rowes. I rapoûléve les djins et lzî tchanter li dierinne ouve då Sordjant. <ref><SMALL>[[B. Louis]], "Les scrijheus walons a Nameur et avår la" (2), [[Li Rantoele (gazete)]] l° 46, esté 2008.</SMALL></ref>
== Corwaitaedje des tchansons da Benoît ==
Jérôme Primpurniaux elzès trove ene miete grossires, mins i n' î a nén bodjî.
Il eploye l' [[adjondrece]] "[[Motî:et s'|et s']]", ene tourneure tipike del [[croejhete walone]]. <ref><SMALL>Ci trait d' croejhete la ' a stî rovyî des [[soces di scrijheus]] namurwès do 20inme sieke (aprume les ([[Relîs namurwès]].</SMALL></ref>
:''Et pu 'l ont prins tertos pa l' tièsse''
:''Et '''s' l’''' ont hertchî dins ene djiniesse
I s' sieve eto do [[Nén Durant Indicatif Erirece]] (tenawete avou ene cawete di codjowaedje -i (Dji ''trovi'', dji ''fi''), tenawete avou -a (i m' hertcha)
:''E rintrant dins m' måjhone tot d' bon''
:''Dji '''trova''' (trovi) deus di ces larons.''
:''Didins l' godå, i m’ î '''hertcha'''.''
Insi, tot djouwant avou troes tins (li [[passé compôzé]], l' [[imparfwait]] et l' [[passé simpe]]), i rind s' racontaedje bråmint pus vicant, avou des sons pus varyîs. <ref><SMALL>A pårti do vintinme sieke, li passé simpe n' a pus stî eployî des scrijheus do payis d' Nameur, plamor k' i n' esteut nén eployî dins l' cåzaedje corant.</SMALL></ref>
== Alére ==
* [[B. Louis]], Les scrijheus walons a Nameur et avår la (2), [[Li Rantoele (gazete)]] l° 46, esté 2008 (avou des bokets del tchanson "Les Houzårs" rimetous e [[sistinme Feller]].
== Hårdêye difoûtrinne ==
[http://rifondou.walon.org/istwere2-rif.html#houzaur Li tecse del tchanson "Les houzårs"] (e [[rfondou]], so l' [[Aberteke (waibe)|Aberteke]])
== Sourdants ==
<References/>
| |||