Sindrome del vatche djus
Li sindrome del vatche djus, c' est ene rascråwe ki cpice les vatches grandès dneuses, bén sogneyes, djusse après l' velaedje. Nosse vatche ni s' sait rilever, cobén k' on lyi a metou, deus côps en erote, des basters di calciom po médyî l' touma des velêyes, al boune dôze.
Les cåzes del maladeye ni sont nén bén claires. On tuze ki les vatches ont polou s' fé do må dins les tchås ådvins des coxhes, tot saeyant di s' rilever après l' médiaedje di l' ipocalcemeye.
Des ôtes årtisses dijhnut ki c' est on manke di fosfôre.
On trouve cobén on baxhaedje do livea d' potassiom e sonk (hipokaliemeye), mins c' est kécfeye bén di cåze des coixheures åzès musses des coxhes.
Li sindrome del vatche djus ni doet nén esse maxhî avou l' pômagne des vatches avanceye plinnes, ki pout ariver eto après l' velaedje.
Espaitchance.
candjîOn bon sistinme po les toumêyès vatches èn si nén schåyî tot s' rilevant, c' est d' elzî loyî les deus pates do drî avou ene coide, avou 80 cm di laxhe.
Adire avou les ôtès maladeyes.
candjî- Li touma del velêye acsût les minmès vatches, mins å pus sovint, li biesse ni magne pus, et n' est pus consyinte. Dins l' sindrome del vatche djus, li biesse magne co. Li timprateure do coir est dizo 38 dins l' touma des velêyes; elle est normåle dins l' sindrome del vatche djus. Li touma des velêyes respond cåzu todi å sgotaedje do calciom dins l' sonk, deus côps s' i fåt. Dins l' sindrome del vatche djus, li vatche si pout rilever po on tins après li sgotaedje di calciom, u avou di l' aidance, mins ele ritoume sacwantès eures après. Dins l' touma del velêye, on n' såreut rastamper l' vatche, minme avou ene peclêyes di djins.
- Li pômagne des vatches avanceye plinnes pout eto acsure les vatches djusse velêyes. Li maladeye si voet cwand l' vatche n' a né bén stî sogneye so l' dierin tîce del plinnisté (sitrin tot seu, foû-waidaedje).
- Les vatches djus di cåze d'ene mamite ås colibaciles, k' arive cobén djusse après l' velaedje.
- Les vatches djus di cåze d' èn epweznaedje, avou on baxhaedje del timprateure.
- Les vatches djus a cåze d' ene maladeye k' els a spoûjhî.
Istwere del maladeye.
candjîLi må n' a stî ricnoxhou ki dviè ls anêyes 1950. C' est adon k' les vatches laeçreces ont cmincî a esse poûssêyes ådla
Li prumî studia a stî fwait pa Sellers et ses aidants, et anoncî e 1955 å 92inme raploû del Soce des Årtisses Amerikins (Procedings of the 92nd annual general meeting of the American Veterinary Medical Association, 1955, 35). Après, li maladeye a stî ricnoxhowe et studieye di B.L. Johnson ås Estats-Unis (Journal of American Veterinary Medical Association, 1967, tome 151, pådje 1681), di Jonsson et Pehrson el Suwede (Zentrallblatt für Veterinärmedizin, 1969, tome 16A, 757), di Bjorsell el Norwedje (Acta veterinaria scandinavica, 1977, tome 10, pådje 36) et d' Fenwick e l' Åstraleye (Australian Veterinary Practitionner, 1977, tome 7, pådje 47).
Lomaedje del maladeye dins les ôtes lingaedjes.
candjî- Inglès : Downer Cow syndrome.
- Francès : Syndrome de la vache couchée.