Priyire muzulmande
Li priyire muzulmande, c' est ene ene priyire ki les muzulmans fwaiynut cénk côps par djoû.
Contnou d' ene sitåcion
candjîEne metowe priyire est fwaite del repeticion 2, 3 u 4 côps d' ene sitåcion (raqaa).
Tchaeke sitåcion riprind les minmes dijhaedjes et les minmès djesses, a pårt ene sourate (u on boket d' sourate po les cenes ki sont foirt longues) diferinne po tchaeke sitåcion.
Ene eståcion si passe insi:
- Po cmincî, les djins sont stampés et, tot poirtant leus mwins a leu vizaedjes, i dijhnut «Li Bon Diu est grand».
- Adon-pwis i recitèt li sourate d' Adrovaedje (li prumire sourate di l' Alcoran).
- I ridjhèt «Li Bon Diu est grand», et s' mete a baxhete les mwins aspoyeyes so les djnos. I djhèt adon: «Kel Bon Diu pardone mes petchîs; kel Bon Diu schoûte li ci ki lyi rind gråce».
- I s' rastampèt et rdire «Li Bon Diu est grand», todi tot poirtant les deus mwins so leu vizaedje. Après i dmorèt ene houbonde sins rén dire.
- I s' metnut a djns, les mwins al tere, et l' front k' aduze tere avou. Dins ç' pôzucion la, i ridjhet «Kel Bon Diu pardone mes petchîs; kel Bon Diu schoûte li ci ki lyi rind gråce».
- I dmorèt todi adjnolés mins li dos droet, et les mwins so les djnos. Ene hapêye sins rén dire, pu s' rabaxhî l' tiesse disconte di tere on deujhinme côp (todi avou li ptite priyire). Pu i s' ridresnut.
Al fèn del dierinne sitåcion, on pout dmander åk å Bon Diu (d' esse riweri d' on må, di reyussi èn egzamin, end.).
Nombe di priyires et nombe di ståcions
candjîGn a 5 priyires par djoû, mins l' prumire s' put fé soeye-t i å aireurs (fajar), soeye-t i å matén (çabah).
A ç' prumire priyire la (des aireurs u d' l' åmatén), gn a deus ståcions.
Adon gn a l' priyire di Nonne (dhohor), avou 4 sitåcions.
Pu n a l' priyire del vesprêye (aaçar), diviè les cwatre eures, avou 4 eståcions.
Pu l' priyire di l' Anuti (maghrib), a solea djus, avou troes ståcions.
I dmeure li priyire del shijhe avou 4 eståcions.
Al dierinne eståcion, djusse divant di s' rilever et leyî ouve, les priyeus(se) tournèt leu tiesse eviè leu vijhén d' droete tot djhant «Salamalek» (dins l' sinse di «årvey»). Pu ricmincî l' minme afwaire a hintche.
Al troejhinme ey al cwatrime sitåcion, on n' dit kel sourate d' Adrovaedje (nén ene deujhinme sourate).
Al fén del deujhinme et del dierinne sitåcion, cwand les priyeus(es) sont-st a djno avou l' dos roed, les mwins so les djnos, i fwaiynut tourner l' erî-doet del droete mwin, tot djhant li priyire ki shût.
Diferince les priyires al måjhon ey al moskêye
candjîLi priyire si pout fé al måjhon, u divant l' ouxh, tolminme eyou. Les priyeus(es) sitindnut ene pitite carpete al tere, et rwaitnut el direccion deL Meke.
Al moskêye, les omes priynut eshonne et les comeres eshonne, dins ene ôte såle, sovint a môde d' on docsal.
C' est l' moenneu d' priyire (imam) ki moenne li priyire et lére les sourates especiåles al prumire et deujhinne sitåcions.
Priyire a pårt
candjîPriyire do vénrdi
candjîLi vénrdi, c' est l' djoû sacré des muzulmans. Mins årvier des djwifs et crustin po leu djoû sacré, les moslimîs ni sont nén oblidjîs di n' nén ovrer.
Al moskêye, li vénrdi, a Nonne, li pretcheu va fé on pretchmint après aveur fwait totes les ståcions.
Priyire des moirts
candjîPriyire del fiesse di l' ofrixhaedje
candjî- Loukîz a : «Fiesse di l' ofrixhaedje»
Priyire des nutêyes di cwareme
candjî- Loukîz a : «cwareme muzulman»
Priyire del nute del destinêye
candjî- Loukîz a : «nute del destinêye»
Dins les belès-letes e walon
candjîDins Gabriyel et Gabriyel, gn a on long boket so ene kimere ki vout drovi ene moskêye po les femes a Tchålerwè, et li manire k' elle î conte adjinçner les priyires.
Dins «Li måtourné», ene des noveles di Moudes a rvinde, on djåze des priyires des egadjîs avou les revinteus del Sireye, cwand i s' etrinnént come sôdårds.