Peumoneye inzotike des bedots
Li peumoneye inzotike des bedots, c' est ene peumoneye k' acsût les bedots et k' i gn a sacwants cas, onk après l' ôte, a ene metowe såjhon.
Minêyolodjeye
candjîOn l' ritrouve d' ene anêye a l' ôte, did la si no d' "inzotike". Elle djond les agneas d' l' anêye, mins les antneas et les berbis fwaites polnut eto esse rascråwés.
Cåzes
candjîLes cåzes dinêyes li pus sovint sont des bactereyes di l' indje des Pasteureles, aprume Pasteurella multocida eyet Pasteurella haemolytica. Mins i s' pôreut bén ki des virûsses s' åyénxhe vinou stitchî ezès peumons divant les bactereyes.
Discopeçaedje
candjîÅ discôpeçaedje, on-z a ene curêye k' est toplin d' emoradjeyes, po les sorawiyantès fômes.
Po les bedots k' ont malårdé pus lontins (3 a 7 djoûs), on trouvrè les peumons avou do foetijhaedje, aprume so les pårtêyes vintrinnes do pegnon diyafragmatike, do pegnon dé l' cour et do pegnon copetrin do peumon.
Médiaedje
candjîSi on prind l' maladeye a tins, et l' médyî comifåt, ele pout rweri. Mins gn a eto des sorawiyants cas, la k' on n' a nén l' tins d' vey li biesse endaler.
On médeye li må avou des antibiyotikes ki touwnut les pesteureles. Li pus corant, c' est les tetraciclenes, aprume le longue-ovrantes.
Espaitchance
candjîClassicmint, gn a veut pont d' vaccins; sacwants årtisses pretchèt po l' metafilacseye, dj' ô bén : médyî tote li biedjreye cwand les prumîs cas aparexhnut. Mins ci n' esst nén foirt pratike. Et, teyoricmint, cwate cénk djoûs après l' pikeure, gn a ddja pupont d' espaitchance.