Mareye, ene vicåreye (tåvleas)

Mareye, ene vicåreye (Mârîye - One vikêrîye), c' est on live di tåvleas sol vicåreye d' ene kimere, sicrît pa Djôzef Bodson ey eplaidî e 2016 ås edicions Audace.

Sourdants

Li live a stî scrît aprume e francès dizo l' tite "Marie, trents-six scènes de la vie quotidienne" ey edité e 2001.

Gn aveut ddja on boket k' aveut stî ratourné e walon dins l' Bourdon pa Willy Bal. Çou ki va ecoraedjî li scrijheu — ki s' abéntixha insi k' i tuzéve sovint e walon divant di scrire e francès — a radjuster tot l' live e walon.

Contnou

Come li tite del modêye e francès li djheut ddja, c' est trinte-shijh tåvleas del veye d’ ene kimere do Payis walon. Di l’ ådje des djeus d’ glawene, disca so s’ lét d’ moirt, ey åd triviè des såjhons d’ l’ anêye.

Boket saetchî foû

On a rintré l' waeyén. On etind crîner l' dierin tchår. Elle est la, padrî, trimpêye di souweur, avou ses mwins so s' vinte. Ça saetche. Ele n' åreut nén dvou. Ele boute di trop.

Nouv moes k' ça deure. Li pwès. Li balot. Li balon. Li saetch. Çou k' ele poite e s' vinte. Ki lyi distinke ses djambes cwand ele rote. Li saetche so li dvant. Lyi infele ses tchveyes. Li diswaibeye. Li grossixh. Si honte et s' firté.

Si mwaisse ovraedje. Si djoû d' glwere. Dispu des djoûs et des niûts k' elle î sondje. Dins li spexheur. Sitindowe so s' dos avou l' ome ki ronfele a costé. Ele ni sait doirmi. Ele li voet ddja. Ça va esse on gamén, elle end est seure. Des tchveas tot crolés. Ele li voet ddja cori, la, po monter l' tiene. A costé do bwès. Dins l' pî-sinte. Les djins si rtoûnnut. "Ké bea gamén! C' est s' moman tote raetcheye." :: "Oyi mins l' nez, c' est l' nez da Matî.

Corwaitaedje tecnike

Ene peclêye di beas mots walons.

Li stîle ås coûtès fråzes sins viebe est pa des côps sbarant, mins n' shonne nén displaire nén ås lijheus. Pacô, on voet bén, mågré tot ki ça a stî ratourné do francès. Metans, p. 9 :

Li gade baxhe ses coines; co ene miete, ele vos dinreut des côps d' coine.

Estô di "diner des côps d' coine" on atindreut on viebe pus walon: souker :

…co ene miete, ele vos soucreut (disfondowmint: cor one miète, èle vos sucreut).

Hårdêyes difoûtrinnes

• (fr) Corwaitaedje Lieven Callant
• (fr) ôte waibe-pådje
• (fr) Sol waibe di l' AREW