Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « låme », loukîz cial.

Li låme, c' est on soucré amagnî fwait påzès moxhes d' apî po nouri leu covén (tchalons ki vont divni des moxhes al låme).

Cwand gn a pupont d' covén, ki tos les tchalons ont divnou des moxhes, li moxhî pout fé s' låme ou saetchî al låme.

Saetchaedje al låme

candjî

Avou les tchetoeres

candjî

Avou les tchetoeres, come les broxhes divèt esse rissaetcheyes pår, on doet fé crever (fé mori, fé peri) les moxhes po fé l' låme.

Adon, on n' rascodéve li låme ki des pus pezantès tchetoeres. On les pezéve avou on pezea al mwin. On relijheut les pus pezantes (on djheut eto les pus cråsses, les pus foites, les meyeuses). Ça dipindeut des moxhîs et kimint çki l' campagne aveut stî. On a rilevé des pwès di 8 (Chuchi a 20 kilos (Tchonveye).[1]

Ces tchetoeres la, c’ est les cenes ki n’ ont nén semé. On-z a peu ki les moxhes rimagnénxhe tote leu låme et n’ pus rén aveur l’ anêye d’ après.

Li moxhî fwait on trô del hôteur del tchetoere et l’ î stitchî. Pus ristoper l’ trô avou on covra. I broûle ene viye loke avou del soûfe k’ i tént avou on ptit baston sol boird do trô.

Mins on pout eto rmaxhî li tchetoere k’ on va rascode avou ene ledjire moxhe. Po çoula, i les fåt tchessî foû. Çoula s' fwait ot–z acoplant les deus tchetoeres, li pus pezante ådzeu, eyet l’ ledjire å dzo, li cou å hôt, dins on saeyea metou so on xhame. Pus tapoter so les costés po fé dischinde les moxhes.[2]

Sourdants

candjî
  1. Joseph Guérard, L’apiculture dans le centre de la province de Luxembourg ; vocabulaire français et dialectal, memwere UCL, 1975, p. 95
  2. Joseph Guérard, come ådzeu p. 60-62