François Bovesse

François Bovesse a skepyî li 10 di djun e 1890 et a morou li 1î di fevrî 1944. Sipoté li Rwè des Chwès, i fourit on politikî walon d' Nameur, k' a stî eto minisse del djustice, govierneu del province di Nameur et grand disfindeu del Walonreye.

Il a stî touwé e s' måjhone påzès recsisses li prumî d' fevrî 1944.

C' est lu k' a metou so pî les prumirès Fiesses di Walonreye e 1923.

Portrait di François Bovesse sol meur des Walon(e)s, a Nameur

Il a scrît onk u deus bokets e walon.

Vicåreye

A 18 ans, i s' egadje å Pårti Liberå, eyet i s' va interesser a l' idintité walone cwand, e 1911, Jules Destrée mete so pî a Nameur ene seccion del soce des Amisses di l' Årt walon. Sol tins k' i studyive li droet a l' univiersité d' Lidje, il askepia, e 1912, li gazete Sambre et Meuse ki rexheut totes les samwinnes. Å cmince li gazete esteut seulmint culturele, mins ele divénrè politike, militant po ls abondroets del Walonreye. Bovesse si fjha mimbe del Ligue walone di l' arondixhmint d' Nameur, eyet esse lomé penleu del Djonne Wåde di Walonreye.

Sol tins del prumire guere daegnrece, i s' bate do costé d' Lidje, poy a Anvers eyet so l' Izer; il est acsû eyet viersé (fén 1914) a l' Oditorat militåre di Calais. Al fén del guere i s' mete come pårlî a Nameur.

I fourit foirt actif dins l' militance walone, la k' i fourit animeu del Ligue walone di Nameur, dilegué a l' Assimblêye walone disk' e 1927, et co mimbe do Comité di l' Union nåcionåle walone. C' est co lu ki meta so pîs les Fiesses di Walonreye avou on comité des fiesses, e 1923. Cisse fiesse esteut l' ocåzion di rclamer l' ewalisté des droets inte Walons et Flaminds, et di denoncer les apetits flamingants. I s' bata sconte des lwès linwistikes ki metént li neyerlandès eyet l' francès oficirs so tote li Beldjike; por lu, tot come po Destrée, Flande et Walonreye divént wårder tchaeke si idintité.

Come minisse å govienmint bedje i va eto fé avancî les pôzucions do mouvmint walon: l' idêye di continouwer l' acoird militåre franco-bedje, li rfuzaedje del lwè d' amnisteye eyet l' lûte siconte do mouvmint fachisse Rex. E 1937 i dvént govierneu del province di Nameur, eyet mete so ene lete a Paul-Emile Janson ses idêyes di discintrålijhaedje administratif et dner pus di pwès åzès provinces. I fourit tapé a l' ouxh di s' posse di govierneu påzès almands a l' ocupåcion (1940), eyet si rmete a-z ovrer come pårlî.

Il a stî touwé e s' måjhone pazès recsisses li prumî d' fevrî 1944.