Basse (lingaedje)
Li basse ou euscara, c' est l' lingaedje dilérece do Payis basse espagnol, do Payis basse francès, ey eto d' ene pårteye del Navare.
C' esteut on foirt mancî lingaedje al kimince do 20inme sieke, mins k' a bén raviké, e l' Espagne, todi.
Lomaedje des djåzeus : baskicåzeu(se), baskidjåzeu(se), baskidvizeu(se)
Provnance
candjîOn n' sait nén did dou çk' i dvént.
Mins, sapinse a on lomé K. Mixhelena, li mistere do basse, ci n' est nén di wice k' i provént, mins kimint s' fwait i k' i vike co å djoû d' enute.
Spårdaedje
candjî- tote l' Euscadeye (contrêye otonome)
- dipårtumints tot å Sud-Ouwess del France
- Coûtchant del Navare.
Prononçaedje
candjî- Li lete Z corespond å son S (/s/)
- Li lete S dene on son etur li son S (/s/) eyet l' son CH (/ʃ/); noté [s̺] sol wiccionaire basse
- Li lete X si lét todi avou l' son CH (/ʃ/)
Ces troes letes la si prononcèt diferinnmint, eyet fjhèt des pwaires minimoms; pol moens dins l' diyaleke li pus consecant, eyet e l' batua.
Po les cossounes tz, ts, tx, li diferince di prononçaedje est pus tene.[1]
Veyåvisté
candjîGn a des scrijhaedjes e basse so les otovoyes e l' Espagne ey e l' France.
-
Sicrijhaedje e basse ("irteera") po ene rexhowe d' otostråde el France
-
Sicrijhaedje e basse so ene otostråde e l' Espagne
-
Bénvnowe a Ocondo
-
messaedje po waitî a lu (dandjî)
Politike linwistike
candjîTchaeke contrêye otonome a s' prôpe politike linwistike.
E l' Euscadeye, gn a des facteurs sociolinwistikes foirt ecoraedjants.
- les djins d’ avår la sont-st a pô près tertos d’ acoird ki c’ est ene langue a raprinde, et çoula dilé l’ castiyan. Ca gn a pus nouk ki djåze foû k’ el basse, pol djoû d’ ouy. Les baskicåzeus sont tertos bilingues.
- Pa trintche d’ ådjes, c’ est dins les pus djonnes la k’ i gn a l’ pus grand porcintaedje di djins ki dviznut basse. Et c’ est dins les 30-50 ans k’ i gn a l’ moens. Dj’ ô bén k’ après on discrexhaedje sins låtche disk’ al fén do 20inme sieke, li baskidjåzaedje s’ a rmetou a rgriper.[2]
Hårdêye divintrinne
candjîHårdêyes difoûtrinnes
candjîSourdants
candjî- ↑ Pablo Sarachaga, copene sol Wiccionaire
- ↑ Patxi Baztarrica, El caso de euskera : avances y nuevos retos, 24inme raploû del Soce po les mancîs Lingaedjes et Tuzances d' Urope, Wesca, 27-04-2015.