Picron
Les picrons (on dit eto : cozins, zinzins, plukete,[1] maringwin[2]), c' est des ptits insekes ås deus aiyes, ki vicnut pus voltî tot l' long des aiwes, et ki hagnèt les biesses et les djins, po sucî leu sonk.
I rascråwèt ene cåkêye di maladeyes azès djins come azès biesses.
End a todi dpus sol Daegne, copurade dins les grandès veyes. I s' mopliynut dins les batchs ås mannestés, les pots ås fleurs, evnd.
Les piketes sont des pus ptits insekes ki les picrons, mins hagnèt tot ostant.
Vicaedje candjî
C' est èn inseke k' a ene pompe avou deus buzete, ene po saetchî l' sonk, et l' ôte po stritchî si raetchon (ki pout contni des adjints d' maladeye, copurade des virûsses et des protozowaires.
Çou k' assaetche les picrons aviè ene djin : li CO2 et l' seur di laecea. Insi, les femes ratindantes les atirnut dpus.
Mopliyaedje candjî
Les picrons ponèt leus oûs dins l' aiwe, la k' ene nedjante halene si diswalpêye.
Sacwantès sôres di picrons candjî
N a 3500 diferinnès sôres di picrons, des indjes ki shuvnut :
- Aedes
- Culex
- Anophele
Maladeyes ripassêyes påzès picrons candjî
Azès djins candjî
Azès biesses candjî
Sourdants et pî-notes candjî
- ↑ Po tos les nos walons, loukîz a l' ALW 8. Li mot "picron", c' est l' lomaedje, foirt corant, do Coûtchant walon.
- ↑ mot des Walons del Wisconsene)
