Bokion
(Redjiblé di Boskiyon)
On bokion u boskiyon (on dit eto: bwejhleu, bwejhlî u abateu d' bwès, ovrî d' bwès), c' est onk ki boute dins les bwès po-z abate les åbes et ndè fé do bwès po s' tchåfer u po vinde.
Si ovraedje si lome do bokionaedje.
Kékes dinêyes
candjîDivant d' abate les tcheneas, on lzès pleut eto peler.
Après les bokions polént vni les soyeus d' long.
Avou les machines di bokionaedje, k' ont-st avnou el Walonreye diviè les anêyes 1960, li mestî d' bokion a co divnou pus traite ki dvant.
Motlî tecnike do bokion
candjî- adjoker èn åbe tot l' abatant; adon, el fåt disdjoker
- etaeye
- finde so cwårtî: mete li cougnet inte li schoice et l' cour po rfinde les grossès schenes.
- flaxhe : marke å fier so les åbes a n' nén abate.
- nieron
- rouyete
- schene, schete
- toitche : plaece la kel fi do bwès est toirtchî (målåjhey a finde al mwin)
Usteyes des bokions
candjî- cougnet ou cougne
- fonne boutrece
- hepe (hatche, abatrece, cougneye)
- marlén
- rifindrece
- riceprece (ricepe)
- soyete ordinaire
- raezete u holete po peler ås sapéns
-
marlén
-
raezete ås sapéns
Machines di bokionaedje
candjî- broyeuse-kischetleuse
- findeuse
- gruwe di tcherdjaedje
- tronçneuse
Situdias sol motlî walon des bokions
candjî- Strépenne, Michel: Vocabulaire du travail du bois à Bercheux, Memwere a l' Univiersité Catolike do Noû-Lovén, 1964 (limero S 30 dins l' Djivêye des motîs do walon).
- Boulard, Jules: Enquêtes sur le parler d'une commune ardennaise, Jéhonville, Memwere a l' Univiersité d' Lidje, 1960, (limero S 104 dins l' Djivêye des motîs do walon).
- Dascotte, Robert: La vie forestière dans le Centre, divins Etudes régionales (Annales du cercle archéologique et folklorique de La Louvière et du Centre), l° 11, 1973, pp. 81-135 (limero O77 dins l' Djivêye des motîs do walon).
Alére
candjî- Lucyin Mahin, li fonne boutoe, Li Rantoele l° 52, ivier 2009-2010.
Hårdêye divintrinne
candjîHårdêyes difoûtrinnes
candjî- Tecses di belès-letes so les bwejhleus eplaidîs so l' Aberteke :
- Mots walons des bokions dedja studyîs sol Wiccionaire