Mierlou
Li mierlou[1], c' est on magnåve pexhon foirt corant dins l' Atlantike eyet l' Mîtrinne Mer.
Sincieus no d' l' indje : Merluccius merluccius (mins gn a des ôtes sôres di mierlous)
Discrijhaedje
candjîC' est on blanc pexhon ki pout fé disk' on mete trinte di long. Mins å pus sovint, i sont pexhîs åtoû d' 35 citimetes.[2]
Spårdaedje
candjîOn l' rescontere dins tote l' Atlantike bijhrece, tot do long des coisses di l' Urope et d'l' Afrike, disk' å Senegal. End a ossu ey e l' Mîtrinne Mer, nén tant å Levant eyet dins l' Noere Mer.
Vicaedje
candjîI crexhe foirt doûçmint.
I pout viker inte 18 a 20 ans. Les måyes ni vikèt nén si lontins, et crexhnut pus londjinnmint k' les frumeles.
Pexhaedje
candjîE droet uropeyin, i shonne k' on n' poye nén pexhî des pus ptits ki 20 cm el Mîtrinne Mer et 27 cm e l' Atlantike.[3]
I shonne k' i soeyexhe meyeus. Il ont on no a pårt e-n espagnol «pijota» (pitchote). E l' Tourkeye li longueur minimom est d' 25 cm, ey å Marok di 20 cm.[4]
I shonne k' on va viè on sorpexhaedje. Insi, gn aveut 160.000 tones di pexhîs e 1955, disconte di 60.000 tones e 2000, eyet 100.000 tones e 2010.[5]
Portant, dins l' Bijhe di l' Atlantike, i shonne k' on a-st arivé a on abloncî pexhaedje. Ci n' est nén pus a Nonne, a pårti del Gofe do Liyon, eyet e l' Mîtrinne Mer.
Sourdants
candjî- ↑ Noûmot do walon askepyî so Wikipedia e 2021; ratourné do francès «merlu» avou l' fonolodjeye do bodje latén «merula» (miele, avou diftongaedje), et l' cawete -ou des pårticipes erireces fijhant «-u» e francès (perdu => pierdou)
- ↑ (fr) Gabriella Bianchi, Guide des ressources halieutiques de l’Atlantique marocain, FAO, Rome, 1984, p. 24.
- ↑ (es) https://web.archive.org/web/20210425132701/https://www.circulomarisqueria.com/que-es-la-pijota/
- ↑ (en) https://www.iucnredlist.org/species/198562/84946555#conservation-actions
- ↑ Wikipedia inglès.