Li macsådaedje di Stif u massake di Setif, c' est ene touwreye di Francès pa des revinteus aldjeryins, shuvowe d' ene rivindje pa l' årmêye francesse so les djins di Stif (Setif)[1], mins eto di Guelma et Kherrata.

Ces etrevéns la s' passît do 8 di may å 26 di djun 1945.

On pout dire ki c' esta l' prumî ake del guere di dislaxhaedje di l' Aldjereye.

Cotoû

candjî

Après l' årmistice del guere di 40, les Aldjeryins — k' i gn aveut bråmint d' zels dins l' årmêye francesse, poy ki c' esteut on dpårtumint del France — fijhît des nouzomes metingues di djoye. Ces metingues la estént otorijhîs, mins on n' î pleut håyner ki des drapeas francès.

Mins, a Stif, gn ava on djonnea d' 26 ans ki poirtéve on drapea aldjeryin. Ey on policî ki n' a rén trové d' mî ki d' el dischinde d' on côp d' fuzik. Ça a stî l' kimince d' on bardouxha ki s' a stindou a tot l' dipårtumint d' Constantene.

Nombe di touwés

candjî

Al fén des féns, n a yeu cint et deus (102) Uropeyins d' touwés[2]

Li nombe di moirts aldjeryins est todi e l' kession. Les chifes d' adon des Francès, c' esteut 1 165 djins. Pus tård, li govienmint aldjeryin riprinda l' chife des revinteus d' adon: 45.000 touwés. Les istoryins cåznut di cénk a trinte meye moirts, çou ki fwait ene mo lådje fortchete.

Pî-notes

candjî
  1. Li «é» di l' ortografeye francesse ni respond nén a ene voyale e l' arabe aldjeryin, la k' li prumire cossoune est sovint avou on soucoun (dj' ô bén k' i gn a nén ddja on chwa avou l' cossoune d' après).
  2. Come e macsådaedje di Wed Zem, å Marok, les revinteus ni waitént nén l' nåcionålté des colons, Francès u nén Francès.