Les cwatlins Omer do Toetlî (live)

Les cwatlins Omer do Toetlî, c' est l' ratournaedje e walon do tite do live e-n inglès «The Rubáiyát of Omar Khayyám» (e piersan : رباعیات عمر خیام‎) sicrît pa Edward FitzGerald, et eplaidî pol prumî côp e 1859.

Cisse prumire edicion la contént 75 cwatlins da Omar Xhayyâm, on scrijheu piersan do 11inme-12inme sieke. Li mwaisse modêye est scrîte e piersan.

Li live ni s' vinda nén, aprume. Mins on bea djoû, gn ava ene vraiye fouke po ci scrijheu la, e l' Inglutere, pu totavå l' Urope. C' est di ç' tins la k' on-z a cmincî a lomer les gaméns « Omer ».

Ratournaedjes e walon

Lucyin Mahin aveut ratourné ene cénkinne di cwatlins e walon e 1981, eplaidîs dins « Singulîs » 1/1995; pu so l' Aberteke.

E 2014, Richard Joelants endè redjårba ene vintinne et les hiner sol djåspinreye Fesse-bok «Payis condruze et walon».

Ene pårteye di ces-la, fourént rprins sol Rantoele-gazete (coirnêye des Belès Letes), ri-doze-pîtlés.

Sacwants cwatlins

Li prétins, belotmint, svinte li vizaedje del rôze,
Et l’ ombion do cotjhea est doûs come ene inmêye.
Rén di çou k’ ti pous dire do passé ni m’ estchante;
Soeye ureus do djoû d’ ouy, et s’ ni djåze nén d’ ayir

Come l’ aiwe di Mouze ecourt, oubén l’ vint do dezert,
On novea djoû eva, schipant di m’ vicåreye.
Dji n’ a djamåy lanwi eviè deus sôres di djoûs :
Li ci ki n’ est nén co, et l’ ci k’ est dedja houte.

Nolu n’ pout passer houte del toele ki catche li cir ;
Nou cervea n’ sårè måy çou ki vike dins nos coirs.
Såf la å cour del tere, nos estans sins lodjisse.
Boe do vén... Saiss k’ a ces messaedjes, i n’ a nole fén ?

Tot å cminçmint do monde, çou ki serè fout scrît ;
Sins rla, Si pene sicreye, sins s’ ritourner d’ nos akes.
Li prumî djoû dedja, ele rashia çou k’ serè
Nos mås et nos mehins, ns les sofrixhans-st al vude.

Dilé Mouze å prétins oubén so l’ boird d’ on tchamp,
Ns estans kékes camaerådes ey ene nozêye crapåde_;
Apoirtez l’ cope... les cis k’ boevèt di ttå matén
Ni s’ iront nén cfesser el gléjhe ou al moskêye.

Li vén, c’ est on djowion, et l’ cope endè l’ houyire,
Li cope sereut nosse coir eyet l’ vén sereut l’ åme:
Ci grand li vere di crustal, wice ki l’ vén est ki reye,
N’ est çu nén come ene låme ki catche li sonk do cour.

On dit les libertenes vicront dé nos e Cir;
Dji di ki l’ djus del troke, gn a k’ lu k’ est sawoureus.
Våt mî l’ oujhea e l’ mwin ki deus k’ serént sol håye;
Ca l’ brut des tabeurs, fré, n’ est bea ki cwand c’ est lon.

Hårdêye difoûtrinne

Redjårbaedje di sacwants cwatlins, avou comintåres da Lucyin Mahin (so l' Aberteke)