Joseph Duysenx

sicrijheu e walon (ki vikéve di çoula)

Joseph Duysenx (e walon Djôzef Dwizink) a skepyî li 19 di fevrî 1878 et a morou e 1965.

Joseph Duysenx
Portrait da Joseph Duysenx diviè 1910
Skepiaedje19 di fevrî 1878, Lidje
Moirt1965, Lidje
Activitésscrijheu, compôzeu

Al comene, c' esteut Joseph Duysinx, mins on n' l' a veyou k' e 1930. Ça fwait ki tos ses scrijhaedjes fourît sinés "Duysenx".

E walon, on prononcive Djôzef Dwissin, et l' lomer, å pus sovint: "li ptit Dwissin".

C' esteut on scrijheu d' tchanson et d' operås e walon.

Ouve e walon

candjî
 
“Amours di Prince” operå da Duysenx

Il askepia 1181 ouves, aprume e walon, mins eto e francès a môde di Lidje: des tchansons, des operås, des pîces di teyåtes (sovint en onk u deus akes, avou des tchansons).

"Cuzén Bebert" (1911) fourit li prumire operete e walon ki s' passe en èn ovroe d' modisse, çou ki mostere ki les waloneus cmincèt tot doûçmint a s' ocuper des målåjhminces des ptitès djins. Après, Djôzef Dwissin si loméve lu-minme «l' oteur di “Cuzén Bebert”».

 
(a rilever k' on scrît e walon, mins k' on atôtche les djins e francès, come tot åd dilong do 20inme sieke)

Après l' guere di 1914-1918, il a stî onk des stamons do Cåbaret Lidjwès. Si operete "Li mårlî" (1924) a stî cmandêye på Teyåte Cominå Walon, ca "li Ptit Dwissin", vikéve, après 1925, do mestî d' oteur copôzeu e walon (motoit li seu cas dins l' istwere). Eto, i vindeut lu-minme ses abondroets et les ptits livrets di ses pîces, avou tot on sisteme di vindince.

 
Tchansons da Duysenx eplaidêyes pal SLLW

Ene ramexhnêye di ses tchansons a stî replaideye pal S.L.L.W. e 2000. Ene cassete di "Cuzén Bebert" a rexhou dins les anêyes 1990, et ene plake lazer di "Amours di Prince" dins les anêyes 2000.

A rilever, eto, kel Djôzef Dwissin a seu dner l' gosse do walon a s' fi, Françwès, et a s' pitit-fi Marc. C' est l' seu cas di famile avou des scrijheus e walon so troes djermêyes di djins.

Sacwantès pîces di teyåte da Djôzef Dwizink

candjî
 
“Les Tournikeus” pîce da Duysenx
  • Li Cuzén Bebert, operete e 2 akes.
  • Li mårlî, operete e 2 akes.
  • Li Docteur Macasse, operete e 3 akes.
  • Li fôre ås omes, operete e 3 akes.
  • Vî sot !, operete en 1 ake.
  • Amours di Prince, operå en 1 ake.
  • El l' cåve !..., comedeye e 2 akes.
  • Ene pårteye di plaijhi, comedeye en 1 ake
  • Les deus locataires, comedeye en 1 ake.
  • Li prudje, comedeye en 1 ake.
  • Boû po vatche, comedeye en 1 ake.
  • Ene seyance di consey comunå, comedeye en 1 ake.
  • Li gamén, comedeye en 1 ake.
  • Les tournikeus, comedeye en 1 ake.
  • L' amour sol banc, comedeye en 1 ake avou des chansons.
  • Li bombe atomike, operete po rire po 2 omes.
  • Ritche !, comedeye e 3 akes
  • Sôlêyes et cåbartî, operete en 1 ake.