GNU Aspell
GNU Aspell, ou tot simplumint Aspell, c' est ene coridjrece e libe programe diswalpêye po l' pordjet GNU.
Elle a stî fwaite po replaecî l' viye coridjrece libe Ispell, ki n' esteut pus diwalpêye dispoy ene hope, et k' aveut des rujhes po les lingaedjes avou des accints ou des alfabets nén laténs. C' est l' coridjrece sitandård sol sistinme d' operance GNU/Linux, eyet foirt eployeye so les sistinmes di sôre Unix; on l' pout copiler eto pol sistinme Windows. I gn a des motîs po cåzu ene cintinne di lingaedjes — emey zels li walon (dispoy li 20 d' måss 2003) —, et c' est foirt åjhey d' endè radjouter des ôtes.
Li programe est dzo l' Licinse LGPL, eyet l' mwaisse programeu c' est Kevin Atkinson.
Çou ki fwait ki c' est ene foirt boune coridjrece, c' est l' possibilité di defini des rîle "fonetikes" (avou del lådje) çou ki permete d' aveur des sudjestions bén pus sûteyes k' avou des ôtes sistinmes. Ele si rmimbere eto des coridjaedjes k' on ddja stî fwaits, çou ki fwait ki les propôzaedjes po ene minme flotche sont tchaeke côp mî.
Ci fourit eto li prumire coridjrece libe lådje eployeye a sopoirter comifåt des tecses en unicôde, eyet des lingaedjes k' ont mezåjhe d' unicôde po-z esse sicrîts; li seule limite estant ki l' lingaedje si doet scrire avou moens di 210 letes diferinnes (soeye-t i ki les tecses sont-st ecôdés avou moens d' 210 caracteres, soeye-t i ki l' lingaedje pout esse kiviersé a èn ecôdaedje divintrin di moens di 210), çoula permete li sopoirt di lingaedjes come l' amarike ou l' corêyin, tot discôpant les caracteres sillabikes unicôde (des cintinnes ou des meyes k' eployèt ces lingaedjes) sorlon des pwaires (ou triplets) cossoune+voyale(+cossoune), ey insi ariver a fé rintrer l' tot pa dzo 210 senes diferins.
Ene ôte fonccionalité, c' est l' sopoirt multi-motîs (metans, po-z aveur on motî d' båze, et des motîs pus tecnikes, sorlon les mestîs, eyet d' les combiner d' après l' sôre di tecse k' on vout coridjî). I gn a eto des livrêyes ki permetèt d' eployî l' coridjrece a pårti d' ôtes programes, ou so des pådjes waibe, tot programant çoula dins bråmint des lingaedjes di programaedje.
Tot çoula fwait ki l' pupårt des programes libes sopoirtèt aspell sins rén di speciål a fé; li shûte burotike OpenOffice.org est l' seu grand programe libe ki n' l' eploye nén, eployant "myspell" el plaece; c' est åjhey di cvierser on motî aspell viè myspell, mins l' cwålité des propôzaedjes n' est nén l' minme.