Fråzlete rahoucrece
Li fråzlete rahoucrece u fråzlete aloyeye å no, c' est ene fråzlete k' esplike on no (u on prono), et k' î est raloyeye på prono rahoucrece "ki".
- L' ome ki va vni, c' est l' galant di t' feye.
- C' est todi l' aiwe ki doime ki neye.
- L' oto k' dj' a tchoezi, c' est ene djaponesse.
- Li çmintire k' elle î so les tombes va tos les semdis, c' est l' aite di Robiemont.
Acoird do viebe dins ene fråzlete rahoucrece
candjîSi li prono rahoucrece e-st on sudjet, li viebe del fråzlete rahoucresse si pout todi mete al 3e djin do singulî.
- C' est mi k' est mwaisse.
- C' est mi ki s' brouye.
- Vos ki, cacame, vént s' ashir so li ptit xhame (del twelete),...
- Lu k' est todi l' prumî po rouscayî, ...
- Nozôtes ki va tos les djoûs å bwès, on ndè trouve waire, di magnåves tchampions.
- (a deus comeres) Vozôtes k' est si målureuses.
Djusse les rwaitants sont metous å pluriyal :
- C' est les pompîs k' ont dvou spiyî l' vite
Sacwants adjinçnaedjes rimarcåves
candjîAdjinçnaedjes coinreces
candjîSol Payis d' Lidje, l' emantchåjhe del fråze si voet ossu a môde francesse (avou des pronos come «lisquél» et totes sôres di dvancetes divant).
- D'on pô â lon, i vèya one putite blâmêye, atoû du kéle djåzint treûs bièrdjîs.[3] (D'on pô å lon, i veya ene pitite blamêye, ki troes bierdjîs djåzint ttåtoû).
Hårdêyes difoûtrinnes
candjîSourdants
candjî- ↑ Etindou d' ene feme waloncåzante nêye-native, eskepieye e 1920. Li prumî «k' », c' est l' prono rahoucrece ki rahouke li prono «mi», li deujhinme, c' est l' aloyrece «ki» alant avou l' viebe «faleur».
- ↑ Lucyin Mahin; Rilevêyes del croejhete di sacwants Walons, francès- et walon-cåzants, e moes d' måss 2006, nén eplaidî. Li djin ki cåze a skepyî dins l' payis d' Bastogne diviè 1930, pu ndaler viker el France avou ses parints; ele ni djåze nén walon.
- ↑ Roland Neupré, L'istwère da Ngor Sène, Singulîs, 4/2020 p. 15.