Fråzlete rahoucrece

Li fråzlete rahoucrece u fråzlete aloyeye å no, c' est ene fråzlete k' esplike on no (u on prono), et k' î est raloyeye på prono rahoucrece "ki".

L' ome ki va vni, c' est l' galant di t' feye.

C' est todi l' aiwe ki doime ki neye.

L' oto k' dj' a tchoezi, c' est ene djaponesse.

Li çmintire k' elle î so les tombes va tos les semdis, c' est l' aite di Robiemont.

Comintåres so les cwate prumirès fråzes do tåvlea

Acoird do viebe dins ene fråzlete rahoucrece

Si li prono rahoucrece e-st on sudjet, li viebe del fråzlete rahoucresse si pout todi mete al 3e djin do singulî.

C' est mi k' est mwaisse.

C' est mi ki s' brouye.

Vos ki, cacame, vént s' ashir so li ptit xhame (del twelete),...

Lu k' est todi l' prumî po rouscayî, ...

Nozôtes ki va tos les djoûs å bwès, on ndè trouve waire, di magnåves tchampions.

(a deus comeres) Vozôtes k' est si målureuses.

Djusse les rwaitants sont metous å pluriyal :

C' est les pompîs k' ont dvou spiyî l' vite

Sacwants adjinçnaedjes rimarcåves

emantchåjhe rimarcåve avou dobe «ki»

C' est mi k' i fåt k' i våye.^[1]
Les cenes ki gåtèt, di pemes da Birdjite, dji fwai ene compote avou.^[2]

Adjinçnaedjes coinreces

Sol Payis d' Lidje, l' emantchåjhe del fråze si voet ossu a môde francesse (avou des pronos come «lisquél» et totes sôres di dvancetes divant).

D'on pô â lon, i vèya one putite blâmêye, atoû du kéle djåzint treûs bièrdjîs.^[3] (D'on pô å lon, i veya ene pitite blamêye, ki troes bierdjîs djåzint ttåtoû).

Hårdêyes difoûtrinnes

Sourdants

↑ Etindou d' ene feme waloncåzante nêye-native, eskepieye e 1920. Li prumî «k' », c' est l' prono rahoucrece ki rahouke li prono «mi», li deujhinme, c' est l' aloyrece «ki» alant avou l' viebe «faleur».
↑ Lucyin Mahin; Rilevêyes del croejhete di sacwants Walons, francès- et walon-cåzants, e moes d' måss 2006, nén eplaidî. Li djin ki cåze a skepyî dins l' payis d' Bastogne diviè 1930, pu ndaler viker el France avou ses parints; ele ni djåze nén walon.
↑ Roland Neupré, L'istwère da Ngor Sène, Singulîs, 4/2020 p. 15.

[1] Etindou d' ene feme waloncåzante nêye-native, eskepieye e 1920. Li prumî «k' », c' est l' prono rahoucrece ki rahouke li prono «mi», li deujhinme, c' est l' aloyrece «ki» alant avou l' viebe «faleur».

[2] Lucyin Mahin; Rilevêyes del croejhete di sacwants Walons, francès- et walon-cåzants, e moes d' måss 2006, nén eplaidî. Li djin ki cåze a skepyî dins l' payis d' Bastogne diviè 1930, pu ndaler viker el France avou ses parints; ele ni djåze nén walon.

[3] Roland Neupré, L'istwère da Ngor Sène, Singulîs, 4/2020 p. 15.

[1]

[2]

[3]