Distopeye

Ene distopeye, c' est ene sôre di prôze racontrece.

Li prôze racontrece « Brave New World », scrît pa Aldous Huxley, c' est ene distopeye li pus peuprece sol Daegne.

Istwere

Yivgueni Zamiyatene est rwaitî tot-z estant li prumire sakî a scrire ene prôze racontrece distopike. Po çoula, il a rexhou on live, e 1917, k' a « Les Iyreces » come tite. Ci-ci n' est nén vraiymint ene distopeye, mins puvite on roman conte les Burtaenikes. Li prumî roman distopike, c' est Nozôtes.

Piceures

Definixhaedje

Ene distopeye, c' est èn ovraedje avou l' fôme d' ene prôze racontrece, ki djåze li pus sovint d' ene istwere dins ene societé ki n' est nén ahessåve po les « ptitès djins » u po tertos. Djenerålmint, l' istwere s' passe dins l' avni eyet les lives distopikes sont rwaîtis come des ouves d' imådjineye-syince ([EN] Science-fiction). Poirtant, sacwants lives n' sont nén des imådjineye-syinces mins des imådjinés-climats.

Po daler pus lon, on s' sieve del propagande po manaedjî l' vicance des djins. L' infôrmåcion, li fwait di sondjî d' manire indepindante ey el liberté sont limitêyes, virpus cinsurêyes. On grand « manaedjeu », c' est l' idole do peupe, k' est lu-minme todi-tofer aloukî. Tos les citweyins ont sogne do monde difoûtrin d' el ci ewou çk' on vike, minme si ci-ci est afreus pol djintrinnté. Li monde difoûtrin, c' est l' monde naturel k' est distrût wice k' on pout nén aler eyet c' est l' monde k' on n' e doet nén awè afiyance. Li peupe pinse voltî viker dins l' meyeu monde, alôrse ki c' est l' pé. On conte shijh elemints dins li prôze distopike. On-z atake pa discrire radmint li vraiye veye, adon on mostere ki l' utopeye metowe so pî est fåsse. Adon-après, on-z a l' moûmint ki fé tot basculer, avou èn afrontaedje inte les rezistants ey el pouvwer des cis ki viernèt. Al fén, on voet l' erzultat dné på afrontaedje.

Antonime

Loukîz a :Utopeye

Lives

Les lisses dzeu n' sont nén-complets. Les istweres distopikes polnut esse des romans, ubén seulmint des noveles.

Walon-cåzant

Cisse pådje ci n' est co k' on djermon, dj' ô bén k' el pådje est djusse sibåtcheye, eyet co trop tene ; et s' divreut ele ecråxhî ene miete. Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén « candjî l' pådje » po radjouter des informåcions.

Inglès-cåzant

• Ray Bradbury :
  • All Summer in a Day
  • A Sound of Thunder
  • Fahrenheit 451
  • There Will Come Soft Rains
  • The Veldt
• Aldous Huxley : Brave New World
• Lois Lowry : The Giver
• George Orwell : 1984
• Alexis Wright : The Swan Book

Francès-cåzant

Cisse pådje ci n' est co k' on djermon, dj' ô bén k' el pådje est djusse sibåtcheye, eyet co trop tene ; et s' divreut ele ecråxhî ene miete. Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén « candjî l' pådje » po radjouter des informåcions.