Belfontinne-dilé-Bive
Belfontinne-dilé-Bive (la-minme: Bèlfontin.ne; fr. Bellefontaine), c' est èn ancyin ptit ban del Walonreye, askepyî på redjime francès, ki n' aveut co k' 25 måjhons e 1829.
Il aveut ddja stî rebané avou l' Moncea li 26 di djulete 1964, divant les grands rebanaedjes di 1977.
-
Dilé d' l' eglijhe
Mwaissès dnêyes
candjî- Limeros del posse :
- asteure : 5555
- davance : 6862 (avou Moncea-e-l'-Årdene)
- Limero diyalectolodjike : D 123; mwaisse pont d' l' A.L.W.
- Arondixhmint : Dinant
- Lomaedje et spotaedje des djins did la:
- Lomaedje: Belfontinnî, Belfontinnresse;[1] (F. Bellefontainois, oise)[2]
- Sipotaedje: les Betche-al-crinme[3]
- Eplaeçmint sol Daegn: 49°55'N - 4°58'E
No di des plaeces di Belfontinne-dilé-Bive
candjî-
plake «li schavêye»
-
schavêye
Istwere
candjîBelfontinne est conoxhowe dins tote li redjon pol cwålité di l' aiwe do sourdant Sint Furzi (Saint Fursy).
C' est l' patron d' l' eglijhe. Il a s' sourd padzo l' viyaedje dins ene sitroete valêye ki les aiwes vont al Simwès.
Li ledjinde vout ki ci sereut Sint Furzi, ki voyaedjive dins l' Gåle diviè 650, k' åreut fwait soude l' aiwe del fontinne, dilé l' molén.
Kékès måjhones ont stî basteyes dilé l' sourdant; mins, pus tård, li viyaedje a rmonté so les dzeus et c' est Godfrwèd d' Bouyon k' åreut decidé d' î fé ene eglijhe (1090).
Belfontinne apårtineut e 1290 a Djîle di Bôhan. Å 17inme sieke, les tchesturlins estént des Maillet, k' onk a stî assaziné. Li veve Maillet, Catrene Tamison, a dné s' no a on pré k' est dzo l' viyaedje et k' on conoxhe come "Pré Tamijhon".
Par après, les signeurs estént del famile des "de Vaux". Dins l' tchapistrê d' l' eglijhe di Belfontinne, on pout co vey enute li pire tombale do Tchåle del Vå et d' si feme Mareye-Cristine di Maucour.
C' est eto a Belfontinne ki les Francès evacouwént leus blessîs del batreye di Bive (li 23 d' awousse 1914).
-
Monumint Sint-Furzi
-
esvoto a sint Furzi
Avey
candjîSite del Fontinne Sint-Furzi avou l' sourdant, li monumint å sint et l' grote Notru-Dame di Lourde avou les esvotos.
Sourdants
candjî- ↑ cawete -î (noûmot do walon, atåvlé e 2022).
- ↑ Jean Germain Avis de recherche : Wallons, comment vous appelez-vous, Vers l'Avenir, 24 d' octôbe 2007.
- ↑ TG1 p. 82, dandjreus pask' i rprindént ene pårteye del crinme divant d' moenner l' laecea al laitreye.