Tchålerwè (rebanêye comene)

Châlèrwè, Chålèrwo

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Tchålerwè », loukîz cial.

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Payis d' Tchålerwè », loukîz cial.

El grand Tchålerwè (la-minme, Châlèrwè; a Courcele, Chålèrwo; ôte pårt e l' Walonreye, e 20inme sieke, on prononcive a môde francesse Charlërwa; e francès, Charleroi), c' est ene rebanêye comene del Waloneye, avou l' tite di veye, el province do Hinnot.

(wa) Tchålerwè – Châlèrwè ; Chålèrwo
(fr) Charleroi

(Detays) (Detays) (Detays) (Detays)
Eplaeçmint del comene dins l' province
Lingaedje oficir	Francès
Lingaedje coinrece	Walon - Walon do Coûtchant
No dès dimorants	Tchålerwetî(s) - Omrin Tchålerwetresse(s) - Femrin
Borguimwaisse	Thomas Dermine
Eplaeçmint	- Arondixhmint di Tchålerwè - Province do Hinnot - Walonreye - Beldjike
Sitindêye	103,09 km²
Peuplåcion (asteure)	+/- 201.816 dimorants
Dinsité (asteure)	$201.816\div 103,09$ = 1.957,67 dimorants/km²
Coisse d' eure	ECG (ECG+1) / CEST (UTC+2)
Ime	Payis d' Tchålerwè ([FR] Pays de Charleroi)
Preficse telefonike	(+32) 071

Istwere

Tchålerwè a stî ahivé e 1666 pa les Bas Payis espagnols, el no del veye vént d' Tchåle II d' Hasbork. Cwek' on lz ava skepyî i gn a cwate siekes, ele dimeure co l' deujhinme pus djonne veye walone après Ocgniye-Li Novele Lovagne.

Tchålerwè esteut ene novele fôrturesse conte les francès ki vlaxhe s' adjîstrer e l' redjon. I gn avént ddja kékes viyaedjes divant ki Tchålerwè sereut ahivé, come Dårmè eyet Tchårnwa. Mont ey Nameur ki fouxhénxhe ddja ål trevén di l' istwere, polént esse pus åjheymint raloyî avou èç novele fôrturesse. L' adierça, c' esteut d' aschouwer Brussele des Francès.

Tchålerwè eyet s' redjon sont lomés li « Noer Payis » eto, pask' i gn avént bråmint d' houyires. Mins nerén, elle ont seré eyet les seus rmanants sont les teris.

E 1977, Tchålerwè eyet catoize ôtès comenes s' avént rebanêyes po divni ene grande veye di 200.000 dimorants, al plaece di 26.000 dimorants, seulmint po l' corinveye.

Djeyografeye

Loukîz a : «Payis d' Tchålerwè»

Bans di Tchålerwè

Dispu les rebanaedjes di 1977, li comene di Tchålerwè conte cwénze pitits bans.Enute, ci rebanêye comene ci est dvizêye e cénk distrîkes. Tchaeke distrîke a ene måjhone-comene, ene antene sociåle do C.P.A.S., on comissariat ey èn espåce citweyin.

Chiffe	No del comene	Rapontiaedje e Francès	Distrîke	Limero del posse
I.	Tchålerwè	Charleroi	Cinte	6000
II.	Dårmè	Dampremy	Cinte	6020
III.	Lodlinsåt	Lodelinsart	Cinte	6042 (Asteure) 6050 (Davance)
IV.	Djilî	Gilly	Levant	6060
V.	Montgneye-so-Sambe	Montignies-sur-Sambre	Levant	6061 (Asteure) 6080 (Davanceà
VI.	Couyet	Couillet	Nonne	6010 (Asteure) 6090 (Davance)
VII.	Mårcinele	Marcinelle	Nonne	6001
VIII.	Mont-dzeu-Mårciene	Mont-sur-Marchienne	Nonne	6032 (Asteure) 6100 (Davance)
IX.	Mårciene	Marchienne Marchienne-au-Pont	Coûtchant	6030
X.	Moncea-so-Sambe	Monceaux-sur-Sambre	Coûtchant	6031
XI.	Goutrou	Goutroux	Coûtchant	6030 (Asteure) 6130 (Davance)
XII.	El Rou-dlé-Tchålerwè	Roux Roux-lez-Charleroi	Coûtchant	6044 (Asteure) 6160 (Davance)
XIII.	Djumet	Jumet	Bijhe	6040
XIV.	Gochliye	Gosselies	Bijhe	6041 (Asteure) 6200 (Davance)
XV.	El Ronsåt	Ransart	Bijhe	6043 (Asteure) 6210 (Davance)

Ban di Tchålerwè.

Comenes åtoû d' Tchålerwè

Avou pus di 200.000 dimorants, 500.000 dins l' aglomeråcion, c' est l' veye li pus peuplêye di Waloneye eyet li cwatrinme di Beldjike.

Lete	No do ribané ban	Rapontiaedje e Francès	Limero del posse	Rimarkes
a.	Les Bons Viyés	Les Bons Villers	6210 6211	/
b.	Fleuru	Fleurus	6220 6221 6222 6223 6224	/
c.	Tcheslet	Châtelet	6200	/
d.	Djerpene	Gerpinnes	6280	/
e.	Han-Nålene	Ham-sur-Heure-Nalinnes	6120	Han-Nålene n' est nén dins l' arondixhmint d' Tchålerwè, mins dins li ci di Twin. C' est l' seule rebanêye comene åtoû di Tchålerwè a esse dins èn arondixhmint manaedjrece diferin.
f.	Montniye-Tiyoû	Montigny-le-Tilleul	6110 6111	/
g.	Fontinne-l'-Eveke	Fontaine-l'Évêque	6140 6141 6142	/
h.	Courcele	Courcelles	6180 6181 6182 6183	/
i.	Pont-a-Cele	Pont-à-Celles	6230 6238	/

Evironmint

El veye di Tchålerwè si trouve so ene tere industriyele, k' ele minme si trouve so ene frontire ki schåye troes redjons natureles : li Condroz, li redjon do Hinnot limoneu ey el redjon do Braibant limoneu. Come bråmint d' veyes eyet viyaedjes bedjes, mins sortot walons, Tchålerwè n' est nén lon d' el frontire avou l' France.

Aiwe

Li principåle aiwe ki passe på Tchålerwè, c' est Sambe. Mins nerén, i gn a sacwants rixheas ki pasnut dins ç' veye ci, mins i sont cåzumint tos moens kinoxhou ki Sambe, åré Canå Brussele-Tchålerwè ki difine a costé des ancyinnès oujhenes siderudjikes. Li canå vént d' Courcele, i passe ene mitan pa Gochliye, pu i va å Rou, adonpwis i passe al Nonne d' El Dochriye eyet, po fini, èç canå la si hine e Sambe, a Dårmè. Li Sambe raloye Tchålerwè avou Nameur, å Levant, eyet li France, å Coûtchant.

Bwès

Minme si Tchålerwè est ene grande veye, i gn a tolminme sacwants bwès come li ci d' Egne, k' est dins l' hamtea di Djumet do minme no.

Teri

Loukîz a :Teris di Tchålerwè

Tchålerwè a sacwants teris. Èç veye ci esteut, avou li Borinaedje eyet Lidje e Walonreye, come d' efet on houyî bassin disk' a l' fén do vintinme sieke. Les teris sont sovint accessibes. Li Bwès do Cazî (Mårcinele) est l' teri li pus kinoxhou dins l' redjon, aprume po s' broûlaedje e 1956. Sacwants houyeus d' oridjene itålyinne î ont leyî leus hozetes.

Transpoirt

Voyes

Plake di voye

Otostråde

• A15 (E42)
  • Li A15 raloye troes grandès veyes d' Walonreye : Tchålerwè, Nameur eyet Lidje. Ådzeu d' ça, cwand ele s' rebane avou l' A7, ele raloye Tchålerwè a Mont eyet Tornè.

• A54 (E420)
  • Li A54 raloye Tchålerwè eyet les viyaedjes åtoû, al Bijhe. Al fén, li A54 s' rebane ossu avou l' A7 ki acdine les djins daler disk' a Brussele, virpus Anverse.
• A503
  • Li A503, c' est ene pitite otostråde ki va del Nonne do R9 disk' al Nonne d' Mont-dzeu-Mårciene.

Rigne

• R3
  • On l' sipote sovint li « grand rigne di Tchålerwè » ki n' est nén vraiymint on cieke, veyanmint k' el Bijhe n' egzistêye nén. Kécfeye ki l' A15, ki passe di ç' costé la, acdine di serer l' rigne, tot fijhant ene sôre di cieke.
• R9 (E420)
  • Lu, il est puvite cnoxhou tot-z estant l' « pitit rigne di Tchålerwè » ki caweye li corinveye. Ci voye ci ni rote k' avou l' sinse conte el ci des ôrlodjes.

Nåcionåle

• N5
• N90

Kimons transpoirts

Li rantoele des busses eyet do ledjir metro dpind do KT. Cisse-ci, c' est ene soce publike raloyî al Redjon walone. Dinltins, Tchålerwè end avént deus. Li prumire, c' esteut les Vicinås, k' ît ossu ene soce publike, mins nåcionåle. A costé d' leye, li deujhinme, c' esteut li STET, djuridicmint publike eto, mins puvite banåle. Foiravant dins les hamteas do Levant del rebanêye comene.

Li rantoele des tréns, come patavå el Beldjike, c' est l' SNTB. On conte set eståcions :

• Couyet
• Lodlinsåt
• Mårciene
  • Mårciene-å-Pont
  • Mårciene-Zône
• Rou-dlé-Tchålerwè
• Tchålerwè
  • Tchålerwè-Cintrå
  • Tchålerwè-Coûtchant

Peuplåcion

Sorlon les anêyes

Cisse pådje ci n' est co k' on djermon, dj' ô bén k' el pådje est djusse sibåtcheye, eyet co trop tene ; et s' divreut ele ecråxhî ene miete. Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén « candjî l' pådje » po radjouter des informåcions.

Dispu les rebanaedjes des comenes e 1977 : 1984, 1990, 1995, 2000, 2005, 2010, 2015 eyet 2018. I gn a yeu on ledjir pitit baxhaedje etur 1984 eyet 2000. El nombe di dmorants dimore constant pindant li prumî cénkinme do vingt-ey-ininme sieke.

Adjinçna

El dispårtaedje del populåcion s' adjince d' après les dnêyes padzo. On rwaite ås sekes, ås ådjes, virpus a l' edroet d' oridjene des djins :

Comeres : 98.474 (48,8% ; 2018)

Omes : 103.342 (51,2% ; 2018)

0-14 ans : 36.986 (2011)

15-64 ans : 133.960 (2011)

65 ey pus : 33.204 (2011)

Bedjes : 171.087 (84,8% ; 2018)

Urope : 19.493 (9,7% ; 2018)

Afrike : 7.187 (3,6% ; 2018)

Azeye : 3.434 (1,6% ; 2018)

Ôtes : 615 (0,3% ; 2018)

Politike

Lisse des borguimwaisses

El borguimwaisse d' asteure, c' est Thomas Dermine, dispoy li 2 d' decimbe 2024. Ancyinnmint, Jean-Claude Van Cauwenberghe î a stî lontins mayeur. Vocial el lisse des borguimwaisses dispôy 1977.

• 1977-1982 : Lucien Harmegnies (PS)

• 1983-2000 : Jean-Claude Van Cauwenberghe (PS)
• 2000-2006 : Jacques Van Gompel (PS)
• 2006-2007 : Léon Casaert (PS)
• 2007-2012 : Jean-Jacques Viseur (cdU)
• 2012-2012 : Éric Massin (PS)
• 2012-2024 : Paul Magnette (PS)
• 2024-Asteure : Thomas Dermine (PS)

Coledje eyet consey comunås

2012-2018

Dispårtaedje

Coledje comunå				Consey comunå
Nos	Pårtis politikes	Tites		Nos des pårtis	Nombes d'ashidas (51)
Paul Magnette	Pårti Sociålisse	Borguimwaisse		Pårti Sociålisse	30
Françoise Daspremont	Pårti Sociålisse	Scabén (ome) Scabene (comere)		Mouvmint Rfômrece	9
Cyprien Devilers	Mouvmint Rifômrece			Cinte democrate ey Umanisse	6
Véronique Salvi	Cinte democrate ey Umanisse			Ecolo	3
Philippe Van Cauwenberghe	Pårti Sociålisse			Front Nåcionå Bedje	2
Anthony Dufrane	Pårti Socialisse			Pårti Bedje do Boutaedje +	1
Serge Beghin	Pårti Socialisse
Serdar Kilic	Pårti Socialisse
Ornella Cencing	Mouvmint Rifômrece
Éric Goffart	Cinte democrate ey Umanisse
Éric Massin	Pårti Socialisse	Prezidint do C.P.A.S. di Tchålerwè

2018-2024

Dispårtaedje

Coledje comunå					Consey comunå
Nos	Pårtis politikes	Tites	Fonccions		Nos des pårtis	Nombes d'ashidas (51)
Paul Magnette	Pårti Sociålisse	Borguimwaisse	Såvrité, Buddjet, Tuzance, Amenaedjmint banå, Nateure el veye, Comunicåcion.		Pårti Sociålisse	26
Julie Patte	Pårti Sociålisse	Prumire scabene	Acseignmint eyet scolaedje – Pårticipåtion citweyinne eyet corons.		Pårti Bedje do Boutaedje	9
Éric Goffart	C+	Deujhinme scabén	Ovraedjes publiks – Eterprijhes eyet indepindants – Diswalpaedje éndjolrece.		Mouvmint Rfômrece	6
Xavier Desgain	Ecolo	Troejhinme scabén	Transpoirt eyet Såvrité del voye – Bastimints ey Enerdjeye – Ovraedje ey Economeye sociåle.		C+	4
Françoise Daspremont	Pårti Sociålisse	Cwatrinme scabene	Ewålisté des tchances – Integråcion – Santé – Famile – Andicapés – Soces patriotikes – Bounisse des biesses – Protocole.		Ecolo	3
Mahmut Dogru	Pårti Socialisse	Cénkinme scabén	Netisté publike – Estat civil/Peuplåcion – Mårtchîs – Aites.		DéFI	2
Babette Jandrin	Pårti Socialisse	Shijinme scabene	Handele ey årtizanat – Fiesses.		Pårti do Peupe	1
Karim Chaïbaï	Pårti Socialisse	Setinme scabén	Spoirt – Bastimints spôrtifs – Djonnesse.
Thomas Parmentier	Pårti Socialisse	Ûtinme scabén	Boursete – Ascoye del Pitite Efance – Tourisse – Patrimoenne.
Laurence Leclercq	Pårti Socialisse	Nouvinme scabene	Djîsse – Bannisse – Hantijhe eternåcionåle.
Philippe Van Cauwenberghe	Pårti Socialisse	Prezidint do C.P.A.S. di Tchålerwè eyet tcherdjî del politike des Pus-vîs.

2024-Asteure

Dispårtaedje

Coledje comunå					Consey comunå
Nos	Pårtis politikes	Tites	Fonccions		Nos des pårtis	Nombes d'ashidas (51)
Thomas Dermine	Pårti Sociålisse	Borguimwaisse	Såvrité, Amenaedjmint banå, Acsegnmint dzeutrin, Diswalpaedje economike eyet metropolitin, Economeye sociåle, Buddjet, Comunicåcion.		Pårti Sociålisse	26
Julie Patte	Pårti Sociålisse	Prumire scabene	Tuzance, Acsegnmint eyet scolaedje, Ascoye Fouzeure.		Mouvmint Rifômrece	10
Éric Goffart	Les Egadjîs	Deujhinme scabén	Boursete – Ovraedjes publiks – Netisté publike – Nateure el veye.		Pårti Bedje do Boutaedje	9
Karim Chaïbaï	Pårti Sociålisse	Troejhinme scabén	Spoirt, Ahesmints spôrtifs, Djonnesse.		Les Egadjîs	6
Babette Jandrin	Pårti Sociålisse	Cwatrinme scabene	Corons/Pårticipaedje, Tourisse, Verdixhmint, Hantijhe eternåcionåle, Bounisse des biesses.
Mahmut Dogru	Pårti Socialisse	Cénkinme scabén	Bastimints/Enerdjeye, Aites, Estat Civil/Peuplåcion, Mårtchîs.
Alicia Monard	Pårti Socialisse	Shijinme scabene	Transpoirt eyet Såvrité del voye, Ascoye del Pitite Efance.
Maxime Felon	Pårti Socialisse	Setinme scabén	Fiesses eyet foclore, Soces patriotikes, Protocole, Nouzome patrimoenne.
Ayse Aktas	Pårti Socialisse	Ûtinme scabén	Ewalisté des tchances, Famile, Integråcion, Andicapés, Santé.
Tanguy Luambua	Les Egadjîs	Nouvinme scabene	Handele ey årtizanat, Djîsse, Bannisse, Permis d' evironmint.
Philippe Van Cauwenberghe	Pårti Socialisse	Prezidint do C.P.A.S. di Tchålerwè, Unité sociåle, Pus-vîs.

Herlemes politikes

Anêyes 1990

Li herleme Richard Carlier s' a trevnou e 1994, cwand Richard Carlier aveut stî colté po-z awè fwait mwintès margoules, copurade avou l' Etercomunåle des Sociålès Ouves, k' esteut l' ancyin ISPPC.

Anêyes 2000

Etur 2005 eyet 2007, i gn a yeu bråmint des disduts a cåze del måluzance des cwårs del comene, metans dins les lodjmints sociås. Å cåze d' èç herleme la, li PS aveut pierdou les eleccions federåles e 2007.

Anêyes 2010

E 2017, après l' herleme Publifin, des gaztîs del RTBF avou des ôtes, ont stî naxhî do costé des eterkiminåles, come l' ISPPC a Tchålerwè. Les ospitås di l' ISPPC årént stî å cinte di måluzances eyet Philippe Lejeune aveut stî metou so les foitès loumires des medias.

Tuzance

L' Eglijhe Sint-På d' Mont-dzeu-Mårciene.

Loukîz a : Tchålerwè (veye)#Tuzance walone

Loukîz a : Tchålerwè_(veye)#Eredjistrumints

Literateure

• Dupuis : c' est ene eplaidreye especialisse dins les bindes d' imådjes. C' est l' ene des cwate pus grandès eplaidreyes po les binde d' imådjes francès-cåzantes.
• Li Pitit Spirou : c' est ene binde d' imådjes ki raconte l' vicåreye d' on gamén lomé Spirou.
• Marcel Thiry : c' esteut on scrijheu francès-cåzant ey on militant walon, k' a nexhou dins l' corinveye.
• Spirou eyet Fantasio : c' est l' minme k' el ci padzeu lomé « Li Ptit Spirou », åré k' li portagonisse a crexhou eyet k' il est todi avou Fantasio.

Muzike

• Jacques Bertrand : c' est l' ome k' ava scrît l' ime del veye (Payîs di Tchålerwè) po l' ancyin borguimwaisse do pitit ban. Cist ime la est tchanté påzès sopoirteus des Gådes-as-Royes divant l' matche.
• Bob Dechamps : c' esteut on tchanteu ey on monolokisse walon, k' esteut foirt cnoxhou e Tchålerwè.
• Wiyam Dunker : c' esteut on tchanteu walon eyet walon-cåzant eto.
• Arthur Grumiaux : c' esteut on violonisse. El conservatwere d' Tchålerwè est lomé d' après s' no.
• Louis Petyt (d' es sobriket : Louis Strike) : c' est on rapeu tchålerwetî francès-cåzant cnoxhou po si tchanson « Qu'est-ce qu'ils ont fait de ma ville ([WA] Il ont fwait cwè d' èm veye) ».
• Kid Noize : c' est on didjé, k' est cnoxhou po s' tchanson « Ocean ».
• Henri Golan: c' esteut on tchanteu e walon.

Tourisse

• Bwès do Cazî
• Muzêye del fotografeye, a Mont-dzeu-Mårciene.

Spôrts

Loukîz a :https://www.charleroi.be/?q=node/4724&Docid=5586

Ekipes

Soce di baskete :

• Li Spirou Tchålerwè Baskete Club, ki les djouweus sont spotés les "Spirous".
  • N.B. : Spirou est ene biesse, mins Spirou est eto on persounaedje d' ene binde d' imådjes.

Soce di fotbale :

• Li Esportigne di Tchålerwè, ki les djouweus sont spotés les "Gades-ås-Royes".
• Li Royå Djumet Spôrt Club.
• Li Royå Fotbale Club Djilî.
• Li Royå Gochliye Spôrt.
• Li Royå Goutrou Spôrt.
• Li Royå Olympic Club di Tchålerwè, ki les djouweus sont spotés les "Dogues".

Soce di fotbale amerikin :

• Li Tchålerwè Coal Miners, ki djouwnut å Djumet.

Soce di fotsåle :

• Li Action 21 Tchålerwè Futsal, k' egzistéve disk' a 2015 padvant li Futsal Team Tchålerwè soeye askepyî.
• Li Futsal Team Tchålerwè, ki djouwe å Tchålerwè ey å Lodlinsåt.

Soce di pign-ponk :

• L' AF Royå Tchålerwè Viyete, ki djouwe a Lodlinsåt.

Estådes ey omnispôrt såles

Soce di fotbale:

• Ståde do Mambour (Esportigne di Tchålerwè)
• Ståde dal Nouvveye (Royå Olympic Club di Tchålerwè)

Kimon transpoirt

Busse

Èl societé ki tchitche dès busses è Tchålerwè est l' TEC. Padvant li ribanaedje do TEC li 1 di djanvî 2019. I gn aveut ene seccion do TEC speciålmint po Tchålerwè eyet li , ki si fouxhe po les busses obén po l' ledjir metro.

Ledjir metro

Loukîz a :Ledjir metro di Tchålerwè

El societé ki tchitche do ledjir metro e Tchålerwè est 'l TEC eto. I gn a cwate lenes.

• M1 (Rodje) : Anderluwe - Fontinne-l'-Eveke - Goutrou - Moncea-so-Sambe - Mårciene - Blouke di Tchålerwè (nén-ôrlodjeu sinse)
• M2 (Vete) : Anderluwe (d'aboird nén adviné) - Fontinne-l'-Eveke - Goutrou - Moncea-so-Sambe - Mårciene - Blouke di Tchålerwè (ôrlodjeu sinse)
• M3 (Djaene) : Gochliye - Djumet - Lodlinsåt - Dårmè - Blouke di Tchålerwè (ôrlodjeu sinse)
• M4 (Bleu) : Djilî - Blouke di Tchålerwè (nén-ôrlodjeu sinse)

Tram

I gn aveut deus societé ki s' occupént des trams è Tchålerwè :

• Li STIC : Èl tram rantoele do STIC esteut kinoxhou come èl rantoele des Vetes trams di Tchålerwè. Èç rantoele aveut egzistêye diska les anêyes 1970, cwand les busses les avént discandjî.
• Les Vicinås : Èl tram rantoele esteut pus impôrtant ki li ci do STIC. Èl dierin vicinå tram di Tchålerwè aveut rôlé è avrî 1988. Les trams avént stî discandjî på les busses. Mins nerén, les Vicinås avént core èl ledjir metro diska 1991, avou 'l "redjonalizåcion" des kimons transpoirts.

Asteure li société ki s' occupe do tram e Tchålerwè est l' TEC. Èl seule lene do ledjir metro k' on pout waitî come ene lene do tram est li M3 : Gochliye - Djumet - Lodlinsåt - Dårmè (disk' al ståcion : Sacrêye-Dame)

Trén

Dispoy 2017, des trénveyes si ståre dins ey åtou d' Tchålewè. Ces tréns rola sievnut po les djins ki volnut 'ndaler bouter avou l' trén al plaece d' leus vweteures.

Principåle ståcion

• Tchålerwè-Nonne ([FR] Charleroi-Sud)

Pang (nén-principåle ståcion)

• Couyet ([FR] Couillet)
• Lodlinsåt ([FR] Lodelinsart)
• El Ronsåt ([FR] Ransart)
• El Rou-dlé-Tchålerwè ([FR] Roux ; Roux-lez-Charleroi)
• Mårciene-Zone ([FR] Marchienne-Zone)
• Tchålerwè-Wess ([FR] Charleroi-Ouest)

Hantijhe

Adjermelaedje

È Tchålerwè

No dal veye	Province/Redjon/...	Payis
Casarano	Lecce (Puglia)	Itåleye
Himeji	Kansai	Djapon
Donetsk	Donetsk	Oucrinne
Pittsburgh	Allegheny (Pennsylvaneye)	Estats Unis

È pitits bans

Pitits bans (di Tchålerwè)	No dal veye	Province/Redjon/...	Payis
Djumet	Sint-Junien	Hôte-Vienne (Novele-Aquitaine)	France
Mårcinele	Manoppello	Pescara (Regione Abruzzo)	Itåleye
	Schramberg	Freiburg (Baden-Württemberg)	Almagne
Montgneye-so-Sambe	Waldkirch	Freiburg (Baden-Württemberg)	Almagne
	Sélestat	Bå-Rhin (Alsace)	France
	Follonica	Grosseto (Toscana)	Itåleye

Veyes cheurs

• Charleroi (Pennsylvaneye, Estats Unis) askepyî è 1890 ey nén lon d' Pittsburgh.
• Charleroi (Estat do Victoria, Ostraleye)

Difoûtrinne hårdêye

• Waibe oficire del veye di Tchålerwè

Referinces eyet sourdants

	Rebanêye Comene di Tchålerwè
Pitits bans: | Couyet | Dårmè | Djilî | Djumet | El Ronsåt | El Rou-dlé-Tchålerwè | Gochliye | Goutrou | Lodlinsåt | Mårciene | Mårcinele | Moncea-so-Sambe | Mont-dzeu-Mårciene | Montgneye-so-Sambe | Tchålerwè
Hamteas di Couyet : Cinte | El Queuwe | L' Amerike | Les Cwate Bresses | Les Fiestås | Transvå | Viyaedje Hamteas di Dårmè : Cinte | Fourcåt Hamteas di Djilî : Bwès-d'-Lôbe | Cinte | Coron Djerminå | El Louvy | Håyes | Les Cwate Bresses | Les Hôtchiyes | Såt-Alet | Såt-Culpart | Sint-Djôzef Hamteas di Djumet :Båyemont | Egne | Goyîssåt | Hamindes | Houbwès | Li Cope | Li Tchåd-Moncea | Rowe di Dårmè | Site Sadin | Ståcion | Tchîf-leu Hamteas d' El Ronsåt : Bwès | El Sokwa | Les Rasses | Masses Diårbwès-Tayni Hamteas d' El Rou-dlé-Tchålerwè : Les Årzêyes-El Bassêye | Coron d' el Låtche | Cinte | Hûbes-El Mårtinet | Willibôrou Hamteas di Gochliye : Cinte | Cinte-Bijhe | Cinte-Levant | Coron Hubinon | Fåbork di Brussele | Fåbork di Tchålerwè | Såt-les-Moennes Hamteas di Goutrou : Coron do Fouwî | Goutrou | Li Burtaegne Hamteas di Lodlinsåt : Cinte | Coucou | Gros-Fayi | Ståcion Hamteas di Mårciene : Cinte | Coron des Cerijhîs | Bougnou | El Dochriye | Matadi | Ståcion Hamteas di Mårcinele : Coron di l' Efance | Coron Park | Eglijhe Sint-Mårtén | El Bele Avuzion | El Viyete | Hamtea do XII | Hublinbu | Li Brouwire | Li Tcherbwès | Mårtchî del Vesprêye | Såt-Sint-Nicolai-les-Håyes Hamteas di Moncea-so-Sambe : Bijhe | Cinte | Coron Atulî Djermwin | Coron Malghem | Les Grands Trîs | Li Burtaegne | Li Hamtea | Li Han Hamteas di Mont-dzeu-Mårciene : Bijhe | El Bea Site | El Spignat | Èm Lodjisse | Les Håyes Gadin | Les Gonsreyes | Muzêye del Fotografeye | Pont-a-Nôle Hamteas di Montgneye-so-Sambe : Cinte | Coron Sélestat | Coron Yernaux | Les Trîs-Sint-Djan | Li Nouveye | Li Roction | Sint-Djan | Sint-Tchåle | Trieus Caisén Hamteas di Tchålerwè : Basse-Veye | Brouchetere | Bwès del Bol | Fåbork | Hôte-Veye | L' Ålouwete