Jules Herbillon
Jules Herbillon a skepyî e 1896 ey a morou e 1987. C' esteut aprume on rcwereu sol walon, k' a bråmint fwait so l' antroponimeye et sol toponimeye.
Å cmince, il aveut eto scrît sacwants bokets e walon.
Si prumî scrijhaedje e walon si loméve "li måle garite" (c' esteut e 1930).
E 1946, i moussa al SLLW.
L' ome a scrît, po s' plaijhi, dipus d' 445 sincieus årtikes, bråmint so les nos d' djins et les nos d' plaece.
I rashonne ses cnoxhances so les nos d' famile dins on motî k' i lome Un nouveau traité sur les noms da famille belges. I n' a måy yeu l' ådjeu di l' atchever. C' est l' Djihan Djermwin ki l' eplaida, bråmint a pårti des scrîts da Herbillon, et siner avou lu li rlomé "Dictionnaire des noms de famille en Belgique romane". L' ovraedje n' a vudî k' e 1996, après l' moirt da Herbillon.
E 2005, gn a on live sor lu k' a rexhou dins l' colecccion "Memwere walone" del SLLW, sol tite Jules Herbillon, ou la quête inlassable de l' origine des mots wallons.
Di s' mestî, il esteut prof di latén grek. Si aveut i fwait des rcwerances so les rlidjons des Greks et des Romins.
Come toponimisse candjî
Di 1945 a 1978, i studia a pô près 1300 nos d' plaeces di Hesbaye, eplaidîs dins l' Bulletin de la commission royale de toponymie et de dialectologie.
Po les viyaedjes del Hesbaye dilé Lidje, il aléve fé ses rcweraedjes a velo. Il a studyî 5861 ectares di teres so les ancyins ptits bans di :
- Bierzet
- Crusnêye
- Fexhe
- Fleroû
- Fô
- Hestape
- Hognoûle
- Kimexhe
- Ôdeu
- Ôtêye
- Ôtrindje
- Tisse
- Voroû-Goreu
- Viyé-l'-Eveke
- Xhindmåle
E rawete, i splitcha 210 nos d' plaeces do payis d' Nameur, et publiyî ses trovas, di 1968 a 1987, dins Le Guetteur wallon. Ces notes la estît replaideyes e 2006 pa l' SLLW en on live Notes de toponymie namuroise.
Dins ses rcweraedjes la, i rmeta les nos d' plaeces so des mapes a 1/10.000inme. Ci fourit l' prumî toponimisse do walon a bouter sifwaitmint.
I lijheut eto tot çou ki s' eplaidive sol toponimeye, et fé des contes-rindous ki mostrént li bén come li må des trovas etimolodjikes.
Il a bouté, di 1952 a 1987 a l' tåvlotêye po les nos des rowes do grand Brussele. Laddé, i waitive todi k' on rindaxhe li vî no (k' esteut todi e flamind). Si a-t i sovint cåzé disconte do lomaedje des rowes avou des nos d' politikîs.
Il a eto rashonné tot les pondants et les djondants des etimolodjeyes des nos walons des viyaedjes del Walonreye en on live eplaidî å Crédit Communal.
Come etimolodjisse candjî
Jules Herbillon est on des råles a-z aveur fwait des rcweraedjes lo les calcaedjes di l' espagnol e walon, mins les rzultats fourît foirt tenes. Elzès publiya dins on sillabusse "Eléments espagnols en wallon et dans le français des anciens Pays-Bas", k' il evoya on côp al royinne Fabiola.
Come bouteu pol walon candjî
A stî on mimbe askepieu del soce "les amis des Dialectes". Et penleu -bouteu disk' al fén.