Calindrî amazir

Li calindrî amazir (lomé e-n arabe "calindrî des cinsîs"), c' est on calindrî eployî e l' Afrike bijhrece, aprume dins les viyaedjes. Ostant dins les payis la k' on djåze l' arabe ki les cis la k' on djåze amazir.

metingue divant l' Pårlumint d' Rabat po-z oficirijhî l' calindrî amazir

I shût les moes do solea, et nén del lune, come li calindrî arabe.

Novelan

Loukîz a : novelan amazir

Li rewoeyon do novelan est fiesti li 13 di djanvî. On l' lome ⵉⴹ ⵏ ⵉⵏⵏⴰⵢⵔ (iD n innayr), li nute di djanvî. On fwait tot bounmint ene boune eurêye li djoû di dvant al nute udonbén ci djoû la. Å pus sovint on towe ene poye u ene dîne.

An onk

L' anêye 0 a stî tchoezeye e 950 divant Djezus-Cri. C' est diviè ciste anêye la k' a skepyî li farawon d' Edjipe Shoshenq I, riwaitî come li pus rlomé rprezintant do peupe amazir.

Adonpwis, l' anêye shût a pô près les minmes moes ki l' calindrî grigoryin. Mins les moes sont pårtis e 3 dijhinnes (menzla).

Gb a eto deus grandès såjhons di 40 djoûs, li "yali" (do 25 di decimbe å 31 d' djanvî), et li "smaym" (tins des moes d' djulete et d' awousse).

Moes

Gn a doze moes, ki cmincèt 13 djoûs après les cis do calindrî gregoryin (adon ki shuvnut a pô près li calindrî djulyin).

Tchaeke moes est pårti a troes såjhinetes (arabe marokin «menzla»).

Såjhons

Les såjhons k' on va dire atchvalèt so les moes et les såjhinetes.

Gn a deus grandès såjhons (di 40 djoûs), li plin ivier (lyali) et li plin esté (smaym).

Gn a des pus ptitès såjhons, come l' «ivier des påtes» (lyali hayyane).

Spots

Gn a toplin des spots po-z anoncî l' tins po tchaeke moes, u tchaeke såjhinete, u tchaeke såjhon.

Spots sol moes d' fevrî

• Fevrî / i disfaçrè totes les rujhes (di crexhaedje des dinrêyes) / oudonbén i radjoutrè del bîle a vosse bîle
• … oudonbén i radjoutrè d' l' ansene a l' ansne (les dinrêyes souwront evoye,et n' pus valeur ki po ansene)