Aragonès (lingaedje)
lingaedjes > indo-uropeyin > italike > aragonès
L' aragonès (dins ç' lingaedje la : aragonés), c' est on lingaedje roman co djåzé dins les viyaedjes di montinne Bijhe di l' Aragon, et ki s' raprind eto a Saragosse.
Il est diswalpé so Wikipedia.
Côde : an.
Istwere candjî
Come li castiyan et l' asturyin, l' aragonès s' a spårdou di Bijhe a Nonne avou l' riconcwesse di l' Espagne musulmane. Mins, a cåze del dômlance do castiyan après 1500, i s' a mintnou ki dins les contrêyes å Nôr, la k' il a skepyî. Loukîz tot çoula sol vicante mape.
Vicansté candjî
Statut candjî
C' est onk des pus mancîs des lingaedjes romans, sapinse a l' Unesco. Ca i n' a nou statut oficire, nén ddja e l' contrêye otonome d' Aragon, la k' il a skepyî.
Consyince linwistike candjî
Les djins kel cåznut normåldimint n' ont nén l' consyince di djåzer ene vraiye langue. Bråmint dijhnut "patués".
Ovraedje des ravicantisses candjî
Les ravicantisses di l' aragonès ont-st eplaidî enawaire deus spès lives avou tos les pondants et les djondants. Li prumî « Li lingaedje aragonès e 21inme sieke » fwait 154 pådjes e-n espagnol avou des imådjes et des grafikes, + 35 e-n inglès (ratournaedje do mwaisse tecse).
Gn a la on corwaitaedje di tos les costés del langue : li spårdaedje, les accints, l’ istwere, les Belès Letes, l’ ehåyaedje do statut (e castiyan « normalisación »), des studias sociolinwistikes foirt sipepieus, les lwès a vey avou l’ lingaedje, li tchanson, li teyåte, et on cataloke des lives disk’ e 2013 (p. 95 a 143 !!!). Pu ene djivêye des soces ki boutnut sol lingaedje (60, k’ i gn a). + 45 dramatikes et bindes di tchanteus + 27 djins ou soces ki s’ ocupnut des medias : Daegntoele, radio, tévé, fimes, gazetes, evnd.
Li deujhinme, c' est "l' aragonès e 2014", avou totes les dnêyes po ciste anêye la, rimetowes ås anêyes di dvant.[1]