Henri Simon : Diferince etur modêyes
Contenu supprimé Contenu ajouté
mAucun résumé des modifications |
m poirtrait -> portrait |
||
Roye 1:
{{Wiccionaire-sicrijheus|Henri Simon}}
[[Imådje:Sprimont_Lince_monumint_Hinri_Simon.jpg|thumb|120px|left|Si
'''Henri Simon''' (e walon, '''Hinri Simon''') a skepyî a [[Sprimont]] e [[1856]] et mori e [[1939]]. I fourit on grand [[scrijheu e walon|scrijheu]] et [[arimea|powete]] e walon.
Roye 16:
I va fé ses [[umanités]] classikes, pu moussî a l' Academeye des Beas Årts. E 1883, il a ene boûsse po studyî a Rome. C' est la k' i discovere les belès letes francesses ([[Emile Zola|Zola]], [[Gustave Flaubert|Flaubert]]) et itålyinnes ([[Carlo Goldoni|Goldoni]]). Et lu s' mete a cpôtyî l' pene :
:''Mins tot d'on côp, candjant d' idêye,''
:''El
Adon, i s' boute a-z evoyî des
Adonpwis, il s' assaye ås [[rondea]]s. Pu, ç' côp la, i cmince a scrire et a dessiner so on minme tinme. Insi ("Troes åbions" (kel tite va divni "Åbions al pene"), c' est èn arimea la k' i va croxhî on pexheu, on tindeu pu on tchesseu (1884).
Ci rest l' minme sicultaedje, al pene come å schavoe, dins "Djoûs del samwinne" (1886) la k' i discrît l' vicaedje en on coron, do dimegne å semdi d' après.
Roye 37:
Pu gn a ene longue poize, disk' e 1900.
Adon, c' est l'
Ces deus dierins scrîts la sont, ci côp la, des sfwaitès apresses pol mwaisse ouve da Simon "Li pan do Bon Diu" (1909). Les 24 tåvleas mostrèt l' cinsî do semaedje, disk' å moumint k' i fwait l' cok. Li pîce est scrîte e zandrins mins sins rimaedje, po l' sicrijheu co mî poleur tchoezî ses mots, sins laxhe ni rastina.
Roye 43:
Taiss ki cisse tecnike la l'ahåye, ca i ratake totsu rade avou s' deujhinme tchîf d' ouve: "Li moirt di l' åbe".
Ci n' est k' e 1914 ki les Walons vont discovri l' Hinri Simon powete la k' si prumire schôtlêye d' arimeas va rexhe dizo l' tite "Li pan do bon Diu". Les djins ni cnoxhént adon ki l' Hinri Simon, fijheu d' pîces di teyåte. Ca end aveut co scrît sacwantès k' avént yeu leu franc succès: "A tchaeke marixhå s' clå" (1902), "Djanete", si seule pîce e
Mins l' dierinne foice da Hinri Simon, ça a stî do rprinde li ratournaedje do "Tartuffe" da Molière k' on soçon da lu aveut rmetou e walon al vass-mel cwir, et k' Simon a ramidré, … so nouv ans d' tins (1911-1919). I fala rawårder 1974 po ki "Djannesse" fouxhe djouwé a Lidje.
| |||