Modêye do 2 måss 2004 à 00:45 candjî Lucyin (copiner \| contribouwaedjes) Mwaisse-manaedjeus, Manaedjeus 109 104 modifications Aucun résumé des modifications		Modêye do 28 måss 2004 à 13:40 candjî disfé Lucyin (copiner \| contribouwaedjes) Mwaisse-manaedjeus, Manaedjeus 109 104 modifications plaeçmint del fåve dins l' foclore et l' kinoxhance des leus Diferinces des candjmints shuvants →
Roye 1: Li fåve do [[violoneu]] et do [[leu]], c' est ene [[rapoitroûle]] k' on racontéve dins tote li walonreye ey el [[Gåme]]. Elle a stî riscrîte pa les scrijheus des viyaedjes (e francès ey e walon) après 1945. ~~Conte k' on rtrove dins tote l'AArdene, et el Gåme.~~ ==Egzimpes del fåve== ==Ene modêye rilevêye a Rdoû==▼ ▲==~~Ene modêye~~=Modêye rilevêye a Rdoû=== C' esteut nosse vî nonke Colåd, ki nd aléve al dicåce a Sohir. Et di s' mestî, u putoit si pasmint d' tins, il esteut violoneus. Et il aveut pris s' violon po djower å long del shijhe, inte les djeus d' cwåtes. I djowént ås cåtes; i mougnént on boket d' dorêye et djowént on boket, pu rdjowént ås cåtes...▼ ▲C' esteut nosse vî nonke Colåd, ki nd aléve al dicåce a Sohir. Et di s' mestî, u putoit si pasmint d' tins, il esteut violoneus. Et il aveut pris s' violon po djower å long del shijhe, inte les djeus d' cwåtes. I djowént ås cåtes; i mougnént on boket d' dorêye et djowént on boket, pu rdjowént ås cåtes... Et viè les 3 eures å matén, li shijhe esteut pus ki houte. Il esteut tins d' èraler. Et ses parints lyi avént dné li mitan d' in gros roûyot k' il avént ratoirtyî dins ene tîkete racloyowe pa on fernuk. Et po-z èraler, il aveut passé l' baston dizo l' fernuk, et mete ça, so si spale, et l' violon dizo l' ôte bresse. Ligne 14 ⟶ 16 : El la l' leu ki pete å diale, li cawe inte les pates (les leus come les tchéns n' inmèt nén li muzike). Et nonke Colåd di s' peter a dire : "nondidjo, nondidjo, si dj' åreu yeu sondjî a ça pus vite, dj' åreu co m' rouyot !" ===Modêye di Retni=== ==Ôtès modêyes== El Gåme, c' est [[Djan d' Madi]] k' est l' violoneu. Il a eto on rouyot. Cwand i cmince a djower do violon, li leu s' mete a danser, et toume la, moirt escran. Adon, li Djan d' Madi court evoye. A [[Coû-sint-Stiene]], on djåze d' on violoneu d' [[Ruxhåd]], ki rvént d' on bal a [[Såt-Wiyåme]]. Il a deus dorêyes k' i dene ås leus (cial, tote ene hiede). Après i djowe on catike a l' Aviedje so s' violon. Les leus tepnut-st evoye. (A. Mortier ''Les loups et le violon'', divins: ''Le folklore brabançon'' l° 273-274, 1939-1940, p. 273-274). A Harbûmont, li violoneu, c' est l' Pere Condrote ki rvént del dicåce a [[Gribåmont (Sint-Medåd)Gribåmont]]. A [[Palijhoû]], li violoneu si lome Emrike, et i rescontere li leu dins l' bwès d' Fwè. A [[Håre]], c' est Djan-Louwis do Laid Oujhea. I tape å leu ene dorêye et del tripe (M. Lamboray). A [[Bietris]], c' est Polite d' [[Åcrumont]], ki rvént del dicåce a [[Glåmont]]. I dene a magnî å leu do rouyot (M. Pignolet, ''Notes de Folklore: les loups en Ardenne'', divins ''Ardenne et Famenne, l° 3, 1961, p. 58). A [[Chuxhi]], c' es Bibi k' a djouwé ball a Monplintchamp. ==Plan del fåve== Gn a todi: on violoneu ki rvént del dicåce pa les bwès, et k' a åk a magnî. on leu (u sacwnats), kel shuvèt. I hene si amagnî å leu, pa ptits bokets, mùins l' leu n' eva nén. Après, i djouwe èn air di violon, et l' leu pete å diale. Li violoneu s' dit: si dj' åreu savou, dji n' lyi åreu nén dné mi amagnî. Li leu n' aduze måy li violoneu. ==Acsegnmints sol kidujhance des leus== Årvier di çou k' on croet, li leu est ene biesse u des bruts k' i n' kinoxhe nén. I n' atacréve ene djin ki s' il a vormint fwin, et k' ele ni s' difind nén, et si les leus sont tote ene binde. dinêyes foclorikes rtamexhnêyes pa Marie-Hélène Delguste-Vanderkaa, divins « Histoire des Loups dans les deux Luxembourgs, Editions d'histoire collective, 2003.

Fåve do violoneu et do leu : Diferince etur modêyes