Louis Lagauche
Louis Lagauche a skepyî li 10 di nôvimbe 1877 ey a morou e 1965.
C' esteut on scrijheu e walon, di Lidje minme.
Riprins dins l' grosse antolodjeye da Piron.
Di s' mestî, i fourit årmurî, pu bibiotekî.
Ouve e walon candjî
I screye dispu estant tot djonne (16 ans): ene tchanson: “Les Flaminds”. Docô, i dvént redjixheu d' ene dramatike, et-z askepyî, e 1897, ene soce di scrijheus: “Les djonnes oteurs walons”. I tchante å Cåbaret walon (1895-1900), pus a ds ôtes cåbarets disk' e 1925. Ses scrijhaedjes, c' est des sacwès po rire, et po vanter l' Walonreye. Insi, i riscrît tote l' istwere do payis d' Lidje, a môde del “Légende des siècles” da Victor Hugo, eplaideye dins l' ramexhnêye So m' tere, prumî live” (1921).
Il a l' boune aweure di rashonner ses scrijhaedjes, tchaeke côp k' end a assez po fé on live, et sins leyî ouve, céncwante ans å long. “Å hazår del pene” (ouves 1897-1907); “Amon nozôtes” (tchansons tchoezeyes 1908-1912); “Mayon” (powinme e nouf tchants, 1909); “Li ptit hierdî” (powinme e cénk tchants 1926); “So m' tere: les belès eures” (1928); “So les ailes del tchanson” (1932); “Tchantchès, istwere d' on Lidjwès” (1935); «Prindoz vosse bordon: tåvleas, contes et noveles e prôze» (1937); “L' inmant” (powinmes) (1947).[1]
Djivêye des scrijhaedjes candjî
(avou l' mwaisse ortografeye)
Ramexhnêye d' arimés et d' tchansons candjî
- Å hazår del pene (A hazård dè l' Pène) (1907)
- Amon nozôtes (Amon nos Autes) (1912)
- So m' tere (So m' Tére) (1920)
- Mayon (1923)
- Li ptit hierdî (Li P'tit Hièrdî) (1926)
- Les belès eures (Lès Bèlès Eûres) (1928)
- So les aiyes del tchanson (So lès Eles dè l'Tchanson) (1932)
- Tchantchès (1935)
- L' inmant (L'Aimant) (1947)[2]
- Plik plok (Plic-Ploc) (1954)
Pîces di teyåte candjî
- L' ouve d' ene afitche (L'oûve d'ine afiche), comedeye e-n èn ake
- Cåze d' on comissionaire (Cåse d'on comichonaire), comedeye e-n èn ake
- Les rabrouxhes d' on fiyåsse (Lès Rabrouhes d'on Fiyåsse), comedeye e troes ake
- Cirano d' Bierdjirowe (Cyrano d' Bèrdjîrowe) pîce rimêye, 5 akes
- Lårgosse et s' domestike (Lårgosse èt s' dômèstique), comedeye e-n èn ake
- Monsieu l' pårlî (Moncheû l'Pårlî), comedeye e deus akes
- Powete et bierdjresse (Poète èt Bèrdjîre), operete e-n èn ake, muzike da Joseph Duysenx
- Li fén do monde (Li Fin dè Monde), comedeye e troes akes
- Les amours da Werdjîfosse (Lès Amours da Werdjîfosse), operete e deus akes
- Les bwejhlîs (Lès Bwèhlîs), drame e troes akes
- Pol vî mwaisse (Pol vî maîsse), fêyreye, èn ake, muzike da R. Derouette.[3]
On boket da sinne candjî
Loukîz a : Payis d' Heve#Dins les belès-letes e walon
Hårdêye difoûtrinne candjî
- Li pådje Louwis Lagauche (so l' Aberteke)
Li Wiccionaire si rsieve di sacwantès fråzes da Louis Lagauche po-z enimådjî des mots k' i gn a.
Sourdants candjî
- ↑ (fr) Grosse antolodjeye Piron, p. 376.
- ↑ Djivêye metowe al pådje 6 di «Prindoz vosse bordon»
- ↑ al pådje 6 di «Prindoz vosse bordon», come cial ådzeu.