Foetite distrujhante
Li foetite distrujhante u foetite grangreneuse, c' est ene maladeye des berbis k' avind l' foete ki dvént tot carmoujhî.
Li cåze, c' est li djouwaedje-eshonne di Clostridium novyi, ene bactereye, et del dewe do foete (Fasciola hepatica).
Li foetite grangreneuse intere dins l' categoreye des tocsemeyes des boyeas (eterotocsemeyes).
Li minme maladeye si rescontere eto so les bovrins et les pourceas, mins dins des ôtes condicions d' aparexhance (nén dandjî del dewe do foete).
Minêyolodjince candjî
Li maladeye ni s' rescontere ki dins les teréns la ki l' grande dewe do foete si pout diswalper. Sacwants teres årziyeuses, et des plaeces tofer enaiwêyes.
Elle acsût purade les berbis di deus troes ans d' ådje.
Senes clinikes candjî
Come les ôtes eterotocsemeyes, li biesse creve d' on plin côp (moirt subite), copurade les agneas.
Dins les berbis eploctêyes siconte di Clostridium novyi, li maladeye pout durer sacwants eures, disk' a sacwants djoûs. Sol fén, li biesse si va coûtchî so s' pwetrene, et crever insi. C' est foirt råle dins les maladeyes des biesses, ki s' coûtchnut purade so leu flanc po mori.
Les ôtès berbis do tropea polèt esse amwinreyes, et magnî del tere, çou ki mostere ki l' foete est malåde.
Damadjes divintrins candjî
Gn a des lites d' aiwe dins l' peritoenne, li cadje ås coisses et li saetch do cour.
Li foete est carmoujhi pår, avou des ponts d' grangrin plicplok totavå l' organe. L' amer est plinne a stritche.
Gn a des grossès crexhioûles so l' foete (glandes linfatikes waire veyåve normåldimint).
On n' trouve pont di dewe fwaite, ni di tchenå al bîle a môde di buze, come dins l' dewlôze k' a duré lontins. Kécfeye des totes pititès dewes do foete, si on les cwirt avou grande pacyince.
Å schoirçaedje, li carcasse a ene bleuwe noere coleur. C' est po ça ki les Inglès lomnut l' maladeye "black disease" (noere maladeye).
-
Foete carmoujhi -
Foete et crexhioûles di dsu l' foete crinnés -
acite (aiwe el potche do peritoenne)
