Årmilire d' Årdene
L' årmilire d' Årdene u foncêye årmilire, c' est on tchampion-åbusson, del famile des årmilires. C' est on près-vijhén di l' årmilire coleur di låme, mins i vént purade so les surès teres, metans e l' Årdene.
On l' voet co pus sovint dins les sapinires, pa grossès taetches. I sont télmint onk so l' ôte kel pî pout fé des djamas.
Come totes les årmilires, c' est on formagnant puvite k' on saprofite. Si pout i ataker l' sapén eyet l' fé crever. Ubén ki l' åbe va aveur on cayeus nieron dins l' cour do bwès.
No e sincieus latén : Armillaria ostoyae (davance : Armillaria obscura)
Discrijhaedje candjî
Cwand l' tchampion dvént vî, udonbén al fén del såjhon d' crexhinne (al fén do moes d' octôbe el Walonreye), li pî dvént foncé brun (did la ès-n ancyin no Armillaria obscura).
Biyolodjeye candjî
Ciste årmilire la est télmint evayixhante k' i gn a ene seule taetche di 890 ectåres, e l' Oregon ås Estats Unis. Ça dvreut fé on pwès di 605 tones. Si on dit ki c' est ene seule vicante sacwè, c' est lu k' a seur li rcôrd do monde di biyomasse.
Eployaedje candjî
On l' magne bén, copurade les ptits. Si on prind les pus grands avou, elzès fåt bén cure. Ôtmint i dmeure cobén so li stoumak.
I s' wåde foirt bén, mime 4 a 5 djoû dins ene froede plaece.
Cwand on l' code dins les sapinires, i nel fåt nén ddja rnetyî; djusse scheure les picas d' sapéns.
Come formagnant candjî
Come formagnant, il atake pus voltî les douglasses et les årdjintés sapéns.
-
Troes grandeurs do tchampion -
Co ene bohêye so on stok -
Avou l' anea co plaké après (cogne di boloe) -
Djama do pî (dins l' bwès) -
Djama do pî (al måjhone)
